του Charles-Maxence Layet
20 Μαρτίου 2025, Ευρωπαϊκή Ημέρα UAP
Από την Ουάσιγκτον στο Παρίσι, από το Βερολίνο στο Λονδίνο, από πυρηνικές εγκαταστάσεις μέχρι τις στρατιωτικές μας βάσεις, ο ευρωπαϊκός ουρανός έχει γίνει θέατρο μη αναγνωρισμένων επιχειρήσεων; Οι ακροάσεις του Κογκρέσου των ΗΠΑ για τα UAP το 2023 και το 2024, σε συνδυασμό με πρόσφατες εισβολές «ντρόουνς» πάνω από ευαίσθητες τοποθεσίες στην Ευρώπη, αποτελούν σαφή προειδοποίηση ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης δεν μπορεί πλέον να αγνοήσει αυτά τα φαινόμενα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δημιουργήσει ένα ισχυρότερο πλαίσιο συνεργασίας στη συλλογή, ανάλυση και ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα UAP, προκειμένου να διασφαλίσει την ασφάλεια και την κυριαρχία μας.
Η ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία έχει γίνει επαναλαμβανόμενο θέμα στις Βρυξέλλες και στις πρωτεύουσες της ηπείρου. Είτε στην άμυνα, την τεχνολογία ή το διάστημα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ότι θέλει να ελέγχει το δικό της μέλλον και να μην εξαρτάται αποκλειστικά από εξωτερικές δυνάμεις. Παρ’ όλα αυτά, ένας τομέας συνεχίζει να παραγνωρίζεται σε αυτήν την προσπάθεια αυτονομίας: τα Μη Αναγνωρισμένα Αεροδιαστημικά Φαινόμενα (UAP). Για πολύ καιρό περιγελούσαν τα UAP ή τα τοποθετούσαν στο περιθώριο, όμως το θέμα των UAP αναδεικνύεται πλέον ως ζήτημα ασφάλειας και επιστημονικής κυριαρχίας που καμία σοβαρή δύναμη δεν μπορεί να αγνοήσει.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δημοσιεύσει ετήσιες επίσημες εκθέσεις από το 2021, δηλώνοντας την ύπαρξη δεκάδων, κατόπιν εκατοντάδων UAP, επισημαίνοντας τους πραγματικούς κινδύνους που θέτουν αυτά τα ανεξήγητα αεροδιαστημικά φαινόμενα για την εθνική ασφάλεια και την ασφάλεια των πτήσεων (Preliminary Assessment : Unidentified Aeriam Phenomena, Office of the Director of National Intelligence, June 25, 2021). Όπως συνοψίζει ο Αμερικανός γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο, νυν Υπουργός Εξωτερικών του Προέδρου Τραμπ: «Υπάρχουν πράγματα που πετούν στον εναέριο χώρο μας και δεν ξέρουμε τι είναι και δεν είναι δικά μας. Πρέπει να γνωρίζουμε τι είναι, ειδικά αν πρόκειται για έναν αντίπαλο που έχει κάνει ένα τεχνολογικό άλμα » (Politico, June 23, 2021). Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρώπη δεν μπορεί να μένει αδρανής. Για να ενισχύσει την πραγματική στρατηγική αυτονομία της, η ΕΕ πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά, με διαφάνια και προορατικά με το ζήτημα των UAP.
Τι είναι τα UAP και γιατί είναι σημαντικά;
« Όσο περισσότερα μαθαίνουμε για τα UAP, τόσο λιγότερο τα κατανοούμε», δήλωσε το 2021 ο πρώην γερουσιαστής Χάρι Ριντ. Πρώην ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία, ο Ριντ ξεκίνησε μαζί με δύο άλλους γερουσιαστές και πρώην στρατιωτικούς αξιωματούχους, ένα διαβαθμισμένο ερευνητικό πρόγραμμα για τα UAP, γνωστό ως AAWSAP, που ξεκίνησε το 2007 και χρηματοδοτήθηκε με 22 εκατομμύρια δολάρια από μυστικά κονδύλια του Κογκρέσου. Από τον Δεκέμβριο του 2017, το πρόγραμμα αυτό, συγχέεται με το έργο AATIP του Πενταγώνου, και έχει γίνει πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο.
Έστω και αν τα UAP προέρχονται από τεχνολογικό άλμα γεωπολιτικών αντιπάλων, ή φυσικά φαινόμενα που παραμορφώνουν την οπτική αντίληψη, επισκέπτες από άλλη διάσταση ή τεχνολογία από άλλους κόσμους, τα UAP περιλαμβάνουν οποιοδήποτε αντικείμενο ή αεροδιαστημικό φαινόμενο που παρατηρείται στον ουρανό (ή στο διάστημα) και δεν μπορεί να ταυτοποιηθεί αμέσως. Σε αντίθεση με τη λαϊκή πεποίθηση, δεν πρόκειται απλώς για φανταστικές ιστορίες: πολυάριθμοι αστροναύτες, πολιτικοί και στρατιωτικοί πιλότοι, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και ραντάρ έχουν καταγράψει φαινόμενα που αψηφούν τις συμβατικές εξηγήσεις. Κάποιες από αυτές τις παρατηρήσεις οδήγησαν σχεδόν σε συγκρούσεις που αποφεύχθηκαν οριακά, δημιουργώντας πραγματικό πρόβλημα ασφάλειας πτήσεων. Άλλες εγείρουν γεωστρατηγικά ερωτήματα: θα μπορούσαν να συνδεθούν με άγνωστες ξένες τεχνολογίες ή ακόμη και παράνομες δραστηριότητες παρακολούθησης;
Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ αντιμετώπισαν πρόσφατα απροσδόκητες εναέριες εισβολές. Από το 2014, περισσότερες από εκατό υπερπτήσεις πυρηνικών σταθμών και πυρηνικών εγκαταστάσεων στη Γαλλία από μη αναγνωρισμένα αεροσκάφη, έχουν επισημάνει την ευπάθεια των κρίσιμων υποδομών μας σε άγνωστα εναέρια αντικείμενα. Στη Γαλλική Γερουσία, πραγματοποιήθηκαν ακροάσεις αλλά δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί ποιος ήταν πίσω από αυτά τα drones και ποιες ήταν οι προθέσεις. Πιο πρόσφατα, μέχρι το τέλος του 2024, έχουν αναφερθεί «σμήνη ντρόουνς» πάνω από στρατιωτικές βάσεις και αστικές περιοχές στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική (The Guardian, 13 dec 2024). Επίσης, σε αυτές τις περιπτώσεις, οι αρχές δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν τη φύση και την προέλευση αυτών των «σμηνών μη επανδρωμένων αεροσκαφών».Τα περιστατικά αυτά δείχνουν ότι το όριο μεταξύ UAP και συμβατικών απειλών (όπως εχθρικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη) είναι θολό: και στις δύο περιπτώσεις, πρόκειται για αντικείμενα αβέβαιης προέλευσης, που δεν προσδιορίζονται αμέσως, δυνητικά επικίνδυνα και απαιτούν συντονισμένη αντίδραση από τις αρχές.
Επομένως, η παράβλεψη των UAP θα συνεπαγόταν κόστος. Από τη μία πλευρά, αφήνει τους πιλότους και τους χειριστές κρίσιμων υποδομών απροετοίμαστους για αινιγματικά εναέρια γεγονότα. Από την άλλη, δημιουργεί κενό στο συνολικό σύστημα ασφαλείας μας: ένα «τυφλό σημείο» που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν κακόβουλοι παράγοντες. Επιτρέποντας στα ανεξήγητα φαινόμενα να πολλαπλασιάζονται χωρίς ένα αναλυτικό πλαίσιο είναι δυνατόν να προκληθούν στρατηγικές εκπλήξεις. Αντίθετα, η σοβαρή ενασχόληση με το αντικείμενο αυτό προσφέρει επίσης μια ευκαιρία για επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο, τονώνοντας την έρευνα σε τομείς αιχμής (αισθητήρες, τεχνητή νοημοσύνη για ανάλυση εικόνας, αστροφυσική κ.λπ.).
Η Ευρώπη έχει μείνει πίσω σε έναν στρατηγικό τομέα
Ενώ οι σύμμαχοί μας προοδεύουν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σημαντική καθυστέρηση στο ζήτημα των UAP. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτός από τις προαναφερθείσες εκθέσεις, το Πεντάγωνο δημιούργησε το 2022 ένα εξειδικευμένο γραφείο (AARO, All-domain Anomaly Resolution Office), υπεύθυνο για τη συλλογή και ανάλυση αναφορών UFO από στρατιωτικούς και πιλότους, και ακόμη και η NASA ξεκίνησε ανεξάρτητη μελέτη για τα UAP το 2023. Ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Ιαπωνία -όπου σχηματίστηκε μια διακομματική κοινοβουλευτική ομάδα εργασίας τον Ιούνιο του 2024- αρχίζουν επίσης να δομούν τη συλλογή δεδομένων και την έρευνα σχετικά με αυτά τα φαινόμενα, σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην Ευρώπη, μόνο η Γαλλία διαθέτει επίσημο ειδικό φορέα εδώ και πολλά χρόνια (το GEIPAN του CNES, το οποίο συλλέγει μαρτυρίες και διεξάγει επιστημονικές έρευνες σχετικά με τα αναφερόμενα UAP). Αλλού, κυρίως εθελοντικές πολιτικές οργανώσεις έχουν συγκεντρώσει εκθέσεις παρατήρησης, χωρίς θεσμική υποστήριξη ή διεθνή συντονισμό. Ωστόσο, ορισμένες πρόσφατες πρωτοβουλίες δείχνουν κάποια πρόοδο: στις Κάτω Χώρες, το Ολλανδικό Συμβούλιο Ασφάλειας (OVV) δέχεται πλέον αναφορές UAP από πιλότους, γνωρίζοντας ότι οτιδήποτε διασχίζει τον εναέριο χώρο μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια (UAP Coalition Netherlands). Και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μια ιστορική πρώτη συνάντηση για τα UAP πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2024 με πρωτοβουλία ενός οραματιστή ευρωβουλευτή, με στόχο, εντός των θεσμικών οργάνων, τον αποστιγματισμό αυτού του μακροχρόνιου θέματος ταμπού.
Παρά τις πιο πάνω εξελίξεις, εξακολουθεί να μην υπάρχει πανευρωπαϊκή ή εναρμονισμένη πολιτική για τα UAP. Ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA) δεν διαθέτει συγκεκριμένο πρωτόκολλο για την αναφορά των UAP . Ο μελλοντικός ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Αεροπορικής Ασφάλειας (European Air Safety Data Space) δεν περιλαμβάνει ρητά τα UAP στο πεδίο εφαρμογής του. Και ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει νέα νομοθεσία για τις διαστημικές δραστηριότητες για το 2024, δεν υπάρχει καμία αναφορά στα UAP σε αυτό το πλαίσιο (UAP Check). Ως αποτέλεσμα, η ΕΕ κινδυνεύει να παραγκωνιστεί από μια παγκόσμια γεωπολιτική τάση που είναι ωστόσο κρίσιμη, εξαρτώμενη αντ 'αυτού από πληροφορίες από την Ουάσιγκτον ή αλλού - σε αντίθεση με τη φιλοδοξία της για στρατηγική αυτονομία.
Ενσωμάτωση των UAP στην ευρωπαϊκή διαστημική στρατηγική για την ασφάλεια και την άμυνα
Η αδράνεια δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Είναι καιρός να ενσωματωθούν πλήρως τα ζητήματα UAP στις ευρωπαϊκές πολιτικές ασφάλειας, άμυνας και διαστήματος, σύμφωνα με τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΕ σχετικά με τη διαστημική νομοθεσία και τις προσπάθειες επανεξοπλισμού. Οι Βρυξέλλες έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των διαστημικών πόρων τους και να καλύψουν τα κενά ικανοτήτων ενόψει νέων απειλών (Διαστημική στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα - Ευρωπαϊκή Επιτροπή). Η πρώτη διαστημική στρατηγική για την ασφάλεια και την άμυνα, που παρουσιάστηκε το 2023, τονίζει ότι το διάστημα είναι ένας ανταγωνιστικός τομέας όπου η Ευρώπη πρέπει να προστατεύσει τα συμφέροντά της και να ενισχύσει την αυτονομία της (L'Union européenne se dote d'une stratégie spatiale pour la défense). Η συμπερίληψη των UAP σε αυτή την εξίσωση θα ήταν ένα λογικό επόμενο βήμα, αντιμετωπίζοντας ένα τυφλό σημείο στο στρατηγικό όραμα της Ευρώπης. Για παράδειγμα, όπως προειδοποίησε ένας εμπειρογνώμονας: «αγνοώντας τον πιθανό αντίκτυπο των UAP θα μπορούσε να αφήσει ένα κρίσιμο τυφλό σημείο στη στρατηγική ενεργειακής άμυνας μας». (News - UAP Coalition Netherlands).
Ως εκ τούτων, διάφορες δράσεις μπορούν να αναληφθούν αμέσως σε επίπεδο ΕΕ:
• Δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού συλλογής και ανάλυσης δεδομένων: Δημιουργία ευρωπαϊκού κέντρου (ή δικτύου) αφιερωμένου στη συλλογή εκθέσεων UAP από την πολιτική και στρατιωτική αεροπορία στα κράτη μέλη, καθώς και από μετεωρολογικές και διαστημικές υπηρεσίες, και τη διεξαγωγή επιστημονικών αναλύσεων. Μια τέτοια διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών θα ενθάρρυνε την υποβολή αναφορών χωρίς στιγματισμό και θα επέτρεπε τον ακριβέστερο προσδιορισμό των φαινομένων, είτε είναι ανθρώπινης είτε φυσικής προέλευσης.
• Ενσωμάτωση των UAP σε υφιστάμενους κανονισμούς και προγράμματα: Προσαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών ασφάλειας της αεροπορίας ώστε να περιλαμβάνουν ρητά την αναφορά UAP από πιλότους και τους έλεγχτές εναέριας κυκλοφορίας. Ομοίως, ενσωμάτωση της παρακολούθησης των UAP στις αποστολές του Ευρωπαϊκού Κέντρου Επιτήρησης και Παρακολούθησης του Διαστήματος (SSA/SST) για την καλύτερη προστασία των δορυφόρων και των υποδομών ζωτικής σημασίας από τυχόν ακανόνιστα ή παρεισφρέοντα αντικείμενα.
• Χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας: Διάθεση πόρων μέσω του προγράμματος «Ορίζων - Ευρώπη» ή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας για διεπιστημονική μελέτη των UAP. Δηλαδή υποστήριξη έργων που περιλαμβάνουν αστροφυσικούς, αεροναυπηγούς μηχανικούς, μετεωρολόγους, ψυχολόγους (για ανάλυση μαρτυριών) και ειδικούς άμυνας. Η καλύτερη κατανόηση αυτών των φαινομένων θα συμβάλει τόσο στην ασφάλεια (διακρίνοντας τις πραγματικές απειλές από τις αβλαβείς ανωμαλίες) όσο και στην προώθηση της επιστημονικής γνώσης.
• Αυξημένη διεθνής συνεργασία: Να μπεί το ζήτημα των UAP στην ημερήσια διάταξη των διατλαντικών διαλόγων και της διεθνούς διαστημικής συνεργασίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικότερα, έχουν συγκεντρώσει σημαντική εμπειρία και δεδομένα σχετικά με το θέμα· η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της θα ωφεληθούν από τις ανταλλαγές με τις ΗΠΑ επί ίσοις όροις, παρέχοντας παράλληλα τις δικές τους συνεισφορές από το ευρωπαϊκό έδαφος. Αυτό θα ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και θα ενισχύσει τον ηγετικό της ρόλο σε νέους γεωστρατηγικούς τομείς. Ομοίως, η ενθάρρυνση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των συμμάχων (ΝΑΤΟ, ΟΗΕ) πάνω σε ανεξήγητα εναέρια φαινόμενα θα ενίσχυε τη συλλογική ασφάλεια ενόψει εγγενών διασυνοριακών κινδύνων.
Τα μέτρα αυτά αντικατοπτρίζουν εν μέρει τις συστάσεις που διατυπώθηκαν από ευρωπαϊκές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που επικεντρώνονται στα UAP. Δεκαπέντε ενώσεις από περίπου δέκα χώρες της ΕΕ ξεκίνησαν στα τέλη του 2024 μια άνευ προηγουμένου έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιμετωπίσει επειγόντως το ζήτημα των UAP (UAP Check, 25 Νοεμβρίου 2024). Στην εν λόγω ακρόαση, ζήτησαν συγκεκριμένα τα μέτρα που περιγράφονται ανωτέρω: τη θέσπιση ευρωπαϊκής διαδικασίας συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, την ενσωμάτωση των UAP στους κανονισμούς, τη χρηματοδότηση της έρευνας και την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας (UAP σε επίπεδο ΕΕ - πρόταση δράσης 24 Οκτωβρίου 2024). Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη το λαϊκό μήνυμα και να εμπνευστούν από αυτό.
Ώρα για δράση και ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας
Υπό το πρίσμα των σημερινών γεωπολιτικών αναταραχών, η ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία θα επιτευχθεί μόνο εάν η Ένωση μπορεί να προβλέψει και να αντιμετωπίσει όλα τα ζητήματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν εμπίπτουν στα συμβατικά πλαίσια. Τα αγνώστου ταυτότητας εναέρια φαινόμενα δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία, αλλά μια παρατηρούμενη πραγματικότητα που αμφισβητεί την ικανότητά μας να κατανοήσουμε και να προστατεύσουμε τους ουρανούς μας. Αντιμετωπίζοντας το γεγονός αυτό με αδράνεια, θα ήταν η χειρότερη δυνατή απάντηση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει όλους τους πόρους που χρειάζεται για να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης σε μια υπεύθυνη και επιστημονική προσέγγιση των UAP: αεροδιαστημικές βιομηχανίες αιχμής, καταξιωμένους ερευνητές, μεγάλη εμπειρία πολυεθνικής συνεργασίας, φορείς και οργανισμούς όπως ESA, EASA και Eurocontrol, που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι μια σαφής πολιτική βούληση για τον συντονισμό αυτών των πόρων και την κάλυψη του υφιστάμενου κενού.
Σε μια εποχή που η ΕΕ ανακοινώνει την πρόθεσή της να επεκτείνει τις φιλοδοξίες της στην άμυνα και το διάστημα, παρέχεται η ιδανικά η ώρα να ξεκινήσει μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τα UAP. Ο εξοπλισμός της Ευρώπης με μια στρατηγική και τα μέσα για τη μελέτη και τη διαχείριση αυτών των φαινομένων θα συμβάλει στην ασφάλεια των πολιτών της, στην ανεξαρτησία της ικανότητάς μας να αξιολογούμε τους κινδύνους και στην πρόοδο της γνώσης. Διακυβεύεται η κυριαρχία, η ασφάλεια και η επιστημονική αξιοπιστία της Ευρώπης. Δεν υπάρχουν άλλες δικαιολογίες: η ώρα για δράση είναι τώρα.
Ο Charles-Maxence Layet είναι πρώην βοηθός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από το 2009 έως το 2024, και ανεξάρτητος επιστημονικός συγγραφέας που ειδικεύεται στις νέες ενεργειακές τεχνολογίες και τον ηλεκτρομαγνητικό κόσμο. Είναι ο αρχισυντάκτης και εκδότης του "Orbs Special Contact", ενός βιβλίου αφιερωμένου στα UFO και την εξωγήινη υπόθεση. Το ταξίδι του επικεντρώνεται κυρίως στις ανθρώπινες, μιντιακές και κοινωνικές διαστάσεις του φαινομένου UAP. Ο Charles-Maxence Layet είναι επίσης μέλος στη Γαλλία του SCEAU και του CIPO και συμβάλλει στις νομικές εκστρατείες του UAPCHECK. Το τελευταίο του βιβλίο «Le printemps des ovnis» (First, 2025) κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2025.
Κύρια Σημεία Αναφοράς:
« Για να ενισχύσει την πραγματική στρατηγική αυτονομία, η ΕΕ πρέπει να εμπλακεί σοβαρά, με διαφάνεια και προορατικά στο ζήτημα των UAP. »
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει όλους τους πόρους που χρειάζεται για να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης σε μια υπεύθυνη και επιστημονική προσέγγιση των UAP».
«Σε μια εποχή που η ΕΕ ανακοινώνει την πρόθεσή της να επεκτείνει τις φιλοδοξίες της στην άμυνα και το διάστημα, παρέχεται η ιδανική στιγμή για να ξεκινήσει μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τα UAP».
