ΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΠΕΤΡΕΣ: Ένας παγκόσμιος παλαιολιθικός κώδικας επικοινωνίας;

Ήταν οι άνθρωποι της Νεολιθικής εποχής κάτοχοι «υψηλής γνώσης;» Αποτελούν οι Γραμμένες Πέτρες ένα παγκόσμιο παλαιολιθικό κώδικα επικοινωνίας; Μήπως είναι αποτέλεσμα διδαχής ανώτερων διανοιών, ακόμα και κληρονομιά από διαστημικούς επισκέπτες της γης; Ποιοι είναι οι δημιουργοί τους και ποια η σημασία ύπαρξης τους; Ποιες είναι οι θρησκευτικές και φιλοσοφικές ιδέες πίσω από αυτή τη διάδοση των πετρογλυφικών; 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά, μετά από πολύμηνη συνεργασία του Νίκου Αποστολόπουλου και του ερευνητή και γλύπτη Στέλιου Παπανικολάου, στο 6ο τεύχος του περιοδικού Unlocking the Truth

Οι πέτρες με τους περίεργους σχηματισμούς σε μορφή κούπας και δακτυλιδιού –κατά την ξένη ορολογία Cup Marks- που συναντάμε σε πολλά μέρη του κόσμου, ανάμεσα τους και την Ελλάδα, είναι σίγουρα ένα φαινόμενο πολύ γνωστό στην Ευρώπη, και στην πραγματικότητα οι περισσότερες έρευνες φαίνεται να είναι συγκεντρωμένες στο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Αυτές οι αρχαίες πέτρες έχουν δημιουργηθεί από την αυγή του χρόνου. Εμφανίζονται σχεδόν σε κάθε ήπειρο, και έχουν καθολικά χαρακτηριστικά στην εμφάνιση τους και στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν. Με τόσες πολλές πέτρες σε παγκόσμια κλίμακα, και με τόσους πολλούς ανθρώπους να γνωρίζουν γι’ αυτές, θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι ο σημερινός αρχαιολόγος θα ήξερε τι είναι και τι σήμαιναν για τον αρχαίο άνθρωπο. Δυστυχώς παρόλο που τα αντικείμενα αυτά αναφέρονται και τεχνικά περιγράφονται στα αρχαιολογικά περιοδικά, αγνοούνται αρκετά από την άποψη της σχέσης τους με τον πολιτισμό. Δεν περιλαμβάνονται σε εθνογραφικές μελέτες, ούτε σε καμία λεπτομερή μελέτη. Το θλιβερό γεγονός είναι ότι η τρέχουσα επιστήμη δεν έχει τίποτα παραπάνω από τις θεωρίες και τις υποθέσεις!

Αινίγματα της Λίθινης Εποχής

Οι σχηματισμοί αυτοί αποτελούνται από μια κοιλότητα, όχι μεγαλύτερη από μερικά εκατοστά, η οποία αναπτύσσεται προς τα επάνω δηλαδή προς την εξωτερική επιφάνεια του βράχου και συνήθως περιβάλλεται από ομόκεντρους κύκλους, οι οποίοι είναι επίσης χαραγμένοι στην πέτρα αυτή. Στους περισσότερους αυτούς σχηματισμούς συναντάμε επίσης και την παρουσία ενός αυλακιού ή διαφορετικά μιας υδρορροής θα μπορούσαμε να πούμε η οποία ξεκινάει από το κέντρο αυτών των κυκλικών σχηματισμών και επεκτείνεται προς το εξωτερικό του σχήματος σε πλήρη ευθεία. Είναι αδύνατον να έχουμε μια σαφή άποψη  για αυτές τις μυστηριώδεις σημάνσεις που εμφανίζονται σε διαφορετικές περιοχές, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, μεταξύ διαφορετικών ανθρώπων και σε διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις, αλλά και τόσο περίεργα παρόμοιες, είτε βρέθηκαν στην Αγγλία, την Ιρλανδία, τη Σκωτία, την Κεντρική Ευρώπη και την Ελλάδα, είτε βρέθηκαν στην Ινδία, την Αυστραλία ή την Νότια Αμερική. 

Δεν μπορώ να σκεφτώ ότι αυτά τα κύπελλα και οι δακτύλιοι είναι μόνο τυχαία πανομοιότυπα σε όλο τον κόσμο αλλά ίσως κάποτε είχαν μια κοινή προέλευση και κοινό συμβολισμό. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι οι κούπες στα βράχια έχουν χρονολογηθεί 100.000 χρόνια πριν και μερικά από αυτά 700.000 χρόνια! Η χρήση τους από ομάδες Νεάντερνταλ έχει καθιερωθεί. Τέτοια σημάδια είναι ίσως τα μακρύτερα συνεχώς δημιουργημένα σύμβολα στον κόσμο. Και εδώ γεννιούνται πολλά ερωτήματα τα οποία χρειάζονται συγκεκριμένες απαντήσεις: 

Ποιοι είναι οι δημιουργοί τους και ποια η σημασία ύπαρξης τους; Με τι συνδέονται; Ποιες είναι οι θρησκευτικές και φιλοσοφικές ιδέες πίσω από αυτή τη διάδοση των πετρογλυφικών; Αν είναι απλά διακοσμητικά είναι φυσικά ενδιαφέρουσα, και μερικά από αυτά χωρίς αμφιβολία μπορεί να χαρακτηριστούν ως πραγματικά έργα τέχνης, αλλά είναι πιθανό να υπάρχει ένα βαθύτερο νόημα που να συνδέεται με την ύπαρξη τους και η απάντηση να μην είναι τόσο απλοϊκή όπως: «η ύπαρξη των λίθων αυτών σχετίζεται με κάποιο άλλο τομέα των αρχαίων πολιτισμών». 

Από  διάφορες μελέτες, ο σκοπός των κοιλοτήτων μπορεί να ταξινομηθεί σε διάφορες πιθανές σημασίες όπως :

● Το νερό που συλλέγεται από τα κύπελλα έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Οι σημαντικότεροι πολιτισμοί γεννήθηκαν κοντά στο νερό, και ιδιαίτερα στη Μεσόγειο το νερό έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτισμών, ενώ αποτέλεσε και στοιχείο έμπνευσης, καθώς οι αρχαίοι το θεοποίησαν και το λάτρεψαν. Στην λαογραφία τις παραδόσεις και τους θρύλους όλου του κόσμου, συναντάμε το νερό που συλλέγεται σε κύπελλα για τις ισχυρές θεραπευτικές ιδιότητες του. Στην Ιρλανδία και την Αγγλία το νερό που συλλέγεται σε μεγάλες πέτρινες λεκάνες πιστεύεται ότι θεραπεύει τη στειρότητα, καθώς και τους ρευματισμούς, τα κονδυλώματα και το πονόλαιμο. Οι οφθαλμικές παθήσεις ειδικότερα συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται με το νερό μέσω μεθόδων μεταφοράς. Όσοι πάσχουν από οφθαλμικές παθήσεις τρίβουν το προσβεβλημένο μάτι με ένα κέρμα αφού πρώτα έχει βυθιστεί στο νερό, κι έπειτα το κέρμα τοποθετείται ξανά στην πέτρινη λεκάνη του βράχου μόνιμα όπου η ασθένεια παραμένει πίσω. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι τα κύπελλα δεν είναι πάντα σκαλισμένα έτσι ώστε να μπορούν να συλλέγουν νερό.      

● Προσφορές προς τους θεούς, τα πνεύματα και τους προγόνους, αφημένες μέσα στα κύπελλα αυτά.

● Τα κύπελλα απεικονίζουν τους αστερισμούς και τον ήλιο – μέρος των αστρικών και ηλιακών λατρειών ή ευθυγραμμίζονται οι πέτρες που σημειώνονται με κύπελλα σε αστρονομικά γεγονότα, όπως οι ισημερίες. Μια πέτρα στον ποταμό Κουμπάν στην περιοχή του Β. Καυκάσου της Ρωσίας φαίνεται να παρουσιάζει τον αστερισμό των Ιχθύων, ενώ σε πέτρες σε άλλες περιοχές της ίδιας ρωσικής περιοχής απεικονίζουν επίσης τον ίδιο αστερισμό. Στην ανατολική Ρωσία έχουν παρατηρηθεί άλλοι αστερισμοί, όπως οι Πλειάδες, ο Καρκίνος και ο Κύκνος.

● Κύπελλα εμφανίζονται περιστασιακά σε επιφάνειες βράχων που παράγουν ασυνήθιστους ήχους όταν χτυπηθούν – πρόκειται για λυοφόνες – αρχαία μουσικά όργανα (Σουηδία – Σκωτία).

● Τα κύπελλα έχουν συμβολική αξία και συνδέονται με τα «μάτια των θεοτήτων», την μετάβαση στον Άλλον Κόσμο, και άλλα μυθολογικά θέματα. Μια πέτρα που βρίσκεται στο Roseville της Καλιφόρνιας, σε μια αρχαία περιοχή του χωριού Maidu, λέγεται ότι υπήρξε είσοδος από τους Σαμάνους για τον άλλο κόσμο. Αφού είχαν φτάσει σε κατάσταση έκστασης, μεταφέρονταν και ταξίδευαν μέσω της κούπας στον κόσμο του πνεύματος για να μάθουν νέες τεχνικές θεραπείας τις οποίες εφάρμοζαν στους ανθρώπους όταν επέστρεφαν.  

● Τα κύπελλα ήταν διακοσμητικά στοιχεία (για παράδειγμα, ο ναός στην Μάλτα).

● Ίσως τα κύπελλα να έχουν κρυπτογραφημένα στοιχεία στα χαρακτηριστικά τους (μέγεθος, βάθος και σχετική θέση), η σημασία των οποίων είναι ασαφές για εμάς ακόμα.

● Ορισμένες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν για παιχνίδια, που θυμίζουν περισσότερο μαντεία.

Ενώ οι ερευνητές σίγουρα δεν μπορούν να διακρίνουν τη λογική πίσω από τη δημιουργία τους, τουλάχιστον στην Μεγάλη Βρετανία φαίνεται να αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος των τελετουργιών θανάτου και του συμβολισμού των νεκροταφείων. Οι αστρονομικές ευθυγραμμίσεις πιθανότατα ήταν επίσης μέρος των τελετουργικών που συνδέονταν με την αποχώρηση του πνεύματος μετά τον θάνατο, ίσως ως οδηγός για τη μετά θάνατον ζωή. Ομοίως, κάποιες πέτρες στην Εσθονία θεωρήθηκαν περάσματα μέσα από τα οποία οι νεκρές ψυχές μπήκαν στον άλλο κόσμο.  

 Προϊστορικοί βράχοι με κοιλότητες από την ευρύτερη περιοχή του νομού Λάρισας 

Τα προϊστορικά βραχογραφήματα του νομού Λάρισας

Ο ερευνητής και γλύπτης Στέλιος Παπανικολάου, που έφυγε από την ζωή πριν από λίγο καιρό, ήταν αναμφισβήτητα πρωτοπόρος στην έρευνα των Θεσσαλικών βράχων με τις «Κοιλότητες», των «Γραμμένων Πετρών», όπως τις αποκαλούσε, έναν από τους τύπους δηλαδή των προϊστορικών βραχογραφημάτων, για τις οποίες καμιά προηγούμενη σχετική ανακοίνωση δεν έχει γίνει. Αποκαλούσε τη δραστηριότητα αυτή «Ιερή Γαιονική Πετρογλυφική», η οποία και υποδηλώνει, κατά την άποψη του, ότι οι άνθρωποι της Νεολιθικής εποχής ήταν κάτοχοι «υψηλής γνώσης». Είχαν αναπτύξει ένα «κωδικοποιημένο σύστημα σήμανσης», με στόχο τη χαρτογράφηση βασικών στοιχείων του περιβάλλοντος (πηγές ενέργειας, ποτάμια, γεωλογικά ρήγματα, μαγνητικά πεδία, πηγές αρνητικής ενέργειας κτλ), πρακτική που καθόριζε με αρμονικό τρόπο τη σχέση τους με την τροφοδότρα «Μάνα Γη». 

Το γεγονός ότι οι βραχογραφίες αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο, και εμφανίζουν μεγάλες ομοιότητες μεταξύ τους, σημαίνει ότι υπήρχε συγκεκριμένος  σκοπός για την κατασκευή τους, και οδήγησαν τον Στέλιο Παπανικολάου στο συμπέρασμα  ότι πρόκειται για μια ειδική πνευματική δραστηριότητα προϊστορικών ανθρώπων με κοινά πολιτισμικά γνωρίσματα. Φωτογράφισε αυτές τις πέτρες, σημείωσε τις γεωγραφικές συντεταγμένες και τα υψόμετρα των θέσεων, σε μια τοπογραφική διασπορά στις περιοχές Ελασσόνας, των Δήμων Μακρυχωρίου, Νέσσωνος, Λακέρειας, Αγιάς, Κιλελέρ, του νομού Λάρισας, άλλοτε σε σημεία αραιά και σκόρπια, άλλοτε πυκνότερα όπως γύρω από την περιοχή Συκουρίου – Όσσα –Χειμάδι – Μαρμαρίνη, και περιέλαβε όλο το υλικό που συγκέντρωσε στο βιβλίο του «600 ‘’Γραμμένες Πέτρες’’: Δίαυλοι Αρχέγονης Γνώσης» (Εκδ. Έλλη).

Από το 2005 που εκδόθηκε το βιβλίο μέχρι και λίγο πριν φύγει από την ζωή, ο αριθμός των «Γραμμένων Πετρών» που είχαν ανακαλυφθεί, πάντα από τον Στέλιο Παπανικολάου, είχε φτάσει τον αριθμό των 3500! Τα σημάδια αυτά εμφανίζονται άλλοτε μεμονωμένα, άλλοτε σε ομάδες, κάποτε ανά τρία ή και σε συμμετρικές τριάδες, τετράδες, πεντάδες κ.λπ. και συχνά αναπτύσσονται γύρω από μια μεγαλύτερη κεντρική κοιλότητα σε ομόκεντρους δορυφορικούς κύκλους, ενώ συνδυάζονται ακόμα με διάφορα σπειροειδή και οφιοειδή χαράγματα (ακιδογραφήματα). Μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες έρευνας, ο Στέλιος Παπανικολάου είχε καταλήξει σε συγκεκριμένα συμπεράσματα, που είναι τα ακόλουθα:

●Αυτή η πνευματική δραστηριότητα των «Γραμμένων Πετρών» την οποία θεωρεί αποτέλεσμα διδαχής ανώτερων διανοιών, αποτελεί κωδικοποιημένο σύστημα σήμανσης που αφορά στην ακριβέστατη χαρτογράφηση των ενεργειακών δικτύων – γεωδαισία πεδίων – της θαυμαστής και ζωοδότρας «ΓΑΙΑΣ».

● Οι άνθρωποι που έκαναν τις «Γραμμένες Πέτρες» κατοικούσαν σε μόνιμους οικισμούς και ανήκαν σ’ ένα παγκόσμιο ΛΙΘΙΚΟ πολιτισμό με κοινές «θρησκευτικές-κοσμολογικές» πεποιθήσεις.

● Οι λεγόμενοι Μεγαλιθικός και Νεολιθικός πολιτισμός, ταυτίζονται.

● Σε κάποια χρονική περίοδο αυτού του πολιτισμού, θα συμβεί ένα πολιτισμικό «ρήγμα», μια νέα «ιδεολογία» θα εμφανιστεί, με αποτέλεσμα η «αρχέγονη γνώση», σταδιακά, να εγκαταλειφθεί, να ξεχαστεί, αλλά όχι και να χαθεί, για το λόγο ότι υπηρετείται σιωπηρά από μία κάστα μυημένων «συντηρητών – θεματοφυλάκων».

●Ο αριθμός των πετρών που βρήκε δεν θεωρεί ότι είναι ο τελικός για τις περιοχές που ερεύνησε. Ασφαλώς και υπάρχουν κι άλλες και οι θέσεις τους είναι προσδιορισμένες με ακρίβεια.

● Οι μεγαλιθικές κατασκευές και τα διάφορα σχετικά πέτρινα συγκροτήματα που υπήρχαν στα πεδινά – ντολμέν, κρόμλεχ, συστοιχίες μενίρς κ.λπ. – καταστράφηκαν λόγω των καλλιεργειών και της οικιστικής ανάπτυξης.

● Οι σημαντικότεροι Λιθικοί οικισμοί ιδρύθηκαν σε κατάλληλους τόπους που επέδειξαν οι πρωτομυημένοι Γεωμάντεις. Σε κάθε τέτοιο οικισμό, υπήρχε, σε ειδικά διαμορφωμένη Μεγαλιθική εγκατάσταση (ιερό – τελεστήριο) το ανάλογο Μενίρ (τοτέμ – σύμβολο της Μυστηριώδους ΑΡΧΗΣ-ΓΑΙΑΣ), όπως είναι αυτό που βρέθηκε τον Μάιο του 1958 στη «ΣΟΥΦΛΙ ΜΑΓΟΥΛΑ – (Νεολιθικός οικισμός κοντά στην Λάρισα)

● Το κεντρικό «μυητικό τελεστήριο» ή «αρχέγονη αρχειακή κιβωτός» υπήρχε σε περιοχή του «Δώτιου πεδίου», η έκταση του οποίου ταυτιζόταν με την έκταση των περιοχών του σημερινού Δήμου Νέσσωνος. Τα δε «δρώμενα» και «συμβαίνοντα» σ’ αυτό το πεδίο, ήταν εξαιρετικής αλλά και καθοριστικής σημασίας, όχι μόνο για τη Θεσσαλία και την υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και περιοχών των Βαλκανίων και της Μ. Ασίας.

Ο Σ. Παπανικολάου υποστηρίζει ότι η πρωταρχική γνώση – μέρος της οποίας μεταδίδεται με τα ευρήματα του στην περιοχή Συκουρίου – δόθηκε στους ανθρώπους από εξελιγμένες διάνοιες, σε εποχές που χάνονται στα βάθη της προϊστορίας. Η εντυπωσιακή προτομή νεολιθικής τουλάχιστον περιόδου (χρονολογημένη γύρω στα 9000-8500 π.Χ.) βρέθηκε από τον ίδιο στην περιοχή με τις «γραμμένες πέτρες» και ομολογουμένως θυμίζει τις απεικονίσεις εξωγήινων όντων, κάνοντας επιτακτική την απαίτηση τουλάχιστον να ξαναδιαβάσουμε την Ιστορία με νέα δεδομένα. Το αριστούργημα αυτό δωρίθηκε από τον Σ. Παπανικολάου, μαζί με άλλα κομμάτια της προσωπικής του συλλογής, το 1992 στο μουσείο της Λάρισας.

Το Δεκέμβριο του 1972 ο Παπανικολάου βρισκόμενος σε Νέολιθικό οικισμό, σε περιοχή του χωριού Όσσα, γειτονικό με το Συκούριο, είχε την τύχη να βρει την αρχαία «πυξίδα Μάα Κούα», όπως την βάπτισε. Η μία επιφάνεια είναι επίπεδη και η άλλη ελαφρά κωνική, και η διάμετρος του δεν ξεπερνούσε τα δύο εκατοστά. Ήταν φτιαγμένη από σκούρο καφέ Στεατίτη, ένα πέτρωμα αρκετά μαλακό, που λόγω της εύκολης κατεργασίας, η χρησιμοποίηση του ήταν συνηθισμένη στην κατασκευή κοσμημάτων, σφραγίδων και διαφόρων άλλων μικροαντικειμένων. Στην επίπεδη επιφάνεια υπάρχουν δώδεκα μικρά βαθουλώματα σε περιμετρική διάταξη, που συνδυάζονται μ’ ένα ακτινωτό χαραγμένο σχήμα, όμοιο με κύκλο, στο κέντρο του οποίου υπάρχει επίσης ένα μικρό κυκλικό βαθούλωμα.

Τι  ήταν αυτό που κατά την διάρκεια χιλιάδων ετών σε όλο τον κόσμο δημιούργησε την ανάγκη στην ανθρωπότητα να παράγει τα ίδια πανομοιότυπα σύμβολα με τον ίδιο τρόπο; Υπήρχε μια κοινή θρησκεία – μια παγκόσμια θρησκεία εκείνη την εποχή; Μια ευρέως διαδεδομένη παγκόσμια θρησκεία αναγνωρισμένη σε όλο τον κόσμο σε τόσο διαφορετικές πολιτιστικές και γεωλογικές συνθήκες; Είναι αυτές οι ομοιότητες καθαρά αποτέλεσμα του είδους της ζωής που ζούσαν εκείνη την εποχή, των διαθέσιμων τεχνολογιών και των κοινών ελπίδων, φόβων και αναγκών που παρήγαγαν μια κοινώς κατανοητή συμβολική απάντηση; Έχει μεταφερθεί αυτή η παράδοση από το ανθρώπινο μυαλό, από τόπο σε τόπο, αφού οι πρώτοι πρόγονοι μας άρχισαν να εξερευνούν τον κόσμο και να εξαπλώνονται στη σφαίρα του; Όλα αυτά είναι ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα. Επί του παρόντος, ο σκοπός και η σημασία των κυπέλλων και των δακτυλικών σημάτων παραμένει ασαφής. Έχουν προταθεί πολλές θεωρίες αλλά δεν έχει προκύψει συγκεκριμένη εικόνα. Σκοπός αυτού του μικρού άρθρου είναι να θέσει ερωτήσεις με την ελπίδα ότι θα αναληφθεί μελλοντική εργασία που θα παρέχει πιο οριστικές πληροφορίες για αυτά τα συναρπαστικά αντικείμενα που μπορεί να χρονολογούνται ακόμα και από το 700.000π.Χ.