PROJECT "ARTEMIS": Επιστροφή στην Σελήνη (Συνεχής ενημέρωση)

Τριάντα χρόνια διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Οι δέκα καλύτερες ανακαλύψεις του.

Το Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ (Hubble Space Telescope, HST) είναι τηλεσκόπιο το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Τέθηκε σε τροχιά από το αμερικανικό Διαστημικό Λεωφορείο Ντισκάβερι τον Απρίλιο του 1990 και έχει πάρει το όνομά του από τον Αμερικανό αστρονόμο Έντγουιν Χαμπλ. Αν και δεν ήταν το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο, ήταν ένα από τα πιο ευέλικτα και έδωσε σημαντικά αποτελέσματα με εικόνες που δεν ήταν εφικτό να ληφθούν από τα επίγεια τηλεσκόπια. Ο αρχικός σκοπός του Χαμπλ ήταν να ολοκληρώσει την αποστολή του μέσα στο 2020. Λίγα τηλεσκόπια στην ιστορία επηρέασαν τόσο βαθιά την αστρονομική έρευνα όσο το Χαμπλ. Ωστόσο, η επίδραση του είναι διαφορετική από εκείνη που νομίζει ο περισσότερος κόσμος. Συνολικά, δεν πραγματοποίησε μοναδικές, ξεχωριστές ανακαλύψεις – επιτεύγματα εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά δικά του. Αντίθετα, το Χαμπλ μετέτρεψε τις υποψίες και τις υπόνοιες που είχαν προκύψει από επίγειες παρατηρήσεις σε σχεδόν απόλυτες βεβαιότητες. Συνεργάστηκε αρμονικά με τηλεσκόπια επίγειων αστεροσκοπείων καθώς και άλλα δορυφορικά παρατηρητήρια προσφέροντας μας μια πολύπλευρη εικόνα του σύμπαντος. Ανάγκασε τους θεωρητικούς να επανεξετάσουν ατελείς θεωρίες  και να επινοήσουν νέες που εξηγούν τα αστρονομικά φαινόμενα με πολύ μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Στην συνέχεια παρουσιάζουμε τις δικές μας επιλογές όσον αφορά τις 10 σημαντικότερες συνεισφορές του Χαμπλ στην επιστήμη: από τις αποκαλύψεις του για μικρά ουράνια αντικείμενα, όπως πλανήτες, μέχρι τους γαλαξίες και τέλος ολόκληρο το σύμπαν.

1. Η συντριβή του κομήτη

Ένα έτος πριν από την πρόσκρουση του κομήτη Shoemaker-Levy 9, εικόνες του Χαμπλ αποκάλυψαν ότι ο κομήτης είχε διασπαστεί σε δύο δεκάδες θραύσματα, που έμοιαζαν με μαργαριταρένια κολιέ. Τα πρώτα θραύσματα συνετρίβησαν στην ατμόσφαιρα του Δία στις 16 Ιουλίου 1994, ακολουθούμενα από τα υπόλοιπα μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Οι σχετικές εικόνες έδειχναν θυσάνους (Ως Θύσανοι χαρακτηρίζονται τα ανώτερα λευκά νέφη που φαίνονται σαν μεταξωτά. Μοιάζουν σαν οριζόντια λευκά φτερά ή σαν δέσμη από λεπτά και λευκά νήματα ή και σαν αλογοουρές), να ορθώνονται πάνω από τον ορίζοντα του Δία σαν «μανιτάρια» πυρηνικών εκρήξεων, και να ξαναπέφτουν διασκορπισμένα προς αυτόν 10 λεπτά μετά την σύγκρουση. Οι «ουλές» που προκλήθηκαν διατηρήθηκαν επί μήνες.

2. Εξωηλιακοί πλανήτες

Το 2001, η Αμερικανική Αστρονομική Εταιρία (AAS) ζήτησε από τους πλανητικούς επιστήμονες να ψηφίσουν ποια κατά την γνώμη τους ήταν η μεγαλύτερη ανακάλυψη της προηγούμενης δεκαετίας. Επέλεξαν την ανίχνευση πλανητών έξω από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Τα περισσότερα σώματα εντοπίστηκαν από επίγεια τηλεσκόπια, τα οποία παρατηρούσαν το ανεπαίσθητο λίκνισμα που η βαρυτική έλξη του υποτιθέμενου εξωηλιακού πλανήτη επάγει στην κίνηση του μητρικού του άστρου. Ωστόσο αυτού του τύπου οι παρατηρήσεις μας προσφέρουν τις λιγότερες πληροφορίες: μόνο το μέγεθος και την εκκεντρότητα των τροχιών των πλανητών καθώς και ένα κατώτερο όριο της μάζας τους. Το Χαμπλ συνέχισε τις παραπάνω παρατηρήσεις εστιάζοντας σε εκείνους τους πλανήτες των οποίων τα τροχιακά επίπεδα είναι παράλληλα προς την γραμμή παρατήρησής μας,  οπότε οι πλανήτες αυτοί περνούν περιοδικά μπροστά από τα μητρικά τους άστρα αποκόπτοντας μέρος του φωτός τους που φτάνει σε μας – φαινόμενο το οποίο ονομάζεται διάβαση. Οι παρατηρήσεις του Χαμπλ για τον πρώτο πλανήτη που ανακαλύφθηκε ότι πραγματοποιούσε διάβαση, το συνοδό του αστέρα HD 209458, μας προσέφεραν λεπτομερείς πληροφορίες: είναι κατά 30% ελαφρύτερος του Δία, ωστόσο έχει κατά 30% μεγαλύτερη διάμετρο. Τα δεδομένα του Χαμπλ είναι τόσο ακριβή ώστε θα αποκάλυπταν ευρείς δακτυλίους και μεγάλης μάζας δορυφόρους γύρω από τον πλανήτη σε περίπτωση που υπήρχαν˙ δεν προέκυψε όμως κάτι τέτοιο. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι το Χαμπλ πραγματοποίησε τις πρώτες μετρήσεις σχετικά με τη σύσταση ενός «κόσμου» σε τροχιά γύρω από ένα άλλο άστρο. Η ατμόσφαιρά του περιέχει νάτριο, άνθρακα και οξυγόνο, ενώ το υδρογόνο του εξατμίζεται στο διάστημα δημιουργώντας μια ουρά τύπου κομήτη. Οι συγκεκριμένες παρατηρήσεις αποτελούν τον πρόδρομο μελλοντικών ερευνών για τον εντοπισμό χημικών ιχνών ζωής σε άλλες περιοχές του Γαλαξία μας.

3. Γαλαξιακή αρχαιολογία

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι μεγάλοι γαλαξίες, όπως ο δικός μας ή της Ανδρομέδας, αυξάνουν σε μέγεθος αφομοιώνοντας άλλους μικρότερους. Αυτό το ταραγμένο παρελθόν τους θα έπρεπε λογικά να έχει αποτυπωθεί στη διάταξη, τις ηλικίες, τη σύσταση και τις ταχύτητες των άστρων τους. Η συμβολή του Χαμπλ στην αποκρυπτογράφηση του παρελθόντος υπήρξε σημαντική. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι παρατηρήσεις του για την άλω του γαλαξία της Ανδρομέδα. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι τα άστρα της άλω έχουν διάφορες ηλικίες: τα παλαιότερα, μεταξύ 11 και 13,5 δισεκατομμυρίων ετών˙ τα νεότερα μεταξύ 6 και 8 δισεκατομμυρίων ετών. Τα τελευταία μοιάζουν με παιδιά μέσα σε γηροκομείο. Πρέπει επομένως να προήλθαν από κάποιον νεότερο γαλαξία ή από κάποια νεαρότερη περιοχή μέσα στον ίδιο το γαλαξία της Ανδρομέδας. Η άλως του γαλαξίας μας, από την άλλη, δεν περιέχει σημαντικό αριθμό συγκριτικά νεαρών άστρων. Συνεπώς, ο γαλαξίας της Ανδρομέδας και ο δικός μας έχουν παρόμοια σχήματα, όμως τα δεδομένα του Χαμπλ δείχνουν ότι οι δύο γαλαξίες έχουν πολύ διαφορετικό παρελθόν.

4. Κοσμική γέννηση

Οι αστρονόμοι γνωρίζουν ότι οι λεπτές και επιμήκεις ροές εκτινασσόμενου αερίου αποτελούν το χαρακτηριστικό σημάδι της γένεσης άστρων. Ένα νεογέννητο άστρο μπορεί να εκτοξεύσει ένα ζεύγος ευθυγραμμισμένων πιδάκων μήκους αρκετών ετών φωτός. Το πως γίνεται αυτό δεν το κατανοούμε ακόμα πλήρως. Σύμφωνα με την πιο παλιά υποσχόμενη υπόθεση, ο δίσκος αερίου και σκόνης που περιβάλλει το νεαρό αντικείμενο διαπερνάτε από ένα μεγάλης κλίμακας μαγνητικό πεδίο. Έτσι, ιονισμένη ύλη, καθώς αναγκάζεται να κινηθεί κατά μήκος των μαγνητικών δυναμικών γραμμών, εκσφενδονίζεται όπως οι χάντρες ενός περιστρεφόμενου κομπολογιού. Το Χαμπλ υποστήριξε αυτό το σενάριο προσφέροντας τις πρώτες άμεσες ενδείξεις ότι οι εν λόγω πίδακες όντως προέρχονται από το κέντρο του δίσκου. Μια άλλη προσδοκία μας όμως, η οποία τελικά διαψεύσθηκε από το Χαμπλ, προέβλεπε ότι οι περιαστρικοί δίσκοι βρίσκονται βαθιά μέσα στα μητρικά τους νέφη, οπότε θα ήταν αδύνατο να παρατηρηθούν. Το Χαμπλ όμως αποκάλυψε δεκάδες πρωτοπλανητικούς δίσκους με φόντο τα νεφελώματα. Τα μισά τουλάχιστον από τα νεαρά άστρα που μελετήθηκαν διαθέτουν τέτοιους δίσκους, δείχνοντας μας ότι οι πρώτες ύλες για το σχηματισμό πλανητών υπάρχουν παντού στον γαλαξία μας.         

5. Υπέρμαζες μαύρες τρύπες

Από την δεκαετία του 1960, οι αστρονόμοι υποστηρίζουν ότι οι κβάζαρ καθώς και οι άλλοι ενεργοί γαλαξιακοί πυρήνες (AGN) – λαμπρές, βίαιες κεντρικές περιοχές γαλαξιών – τροφοδοτούνται με ενέργεια από γιγαντιαίες μαύρες τρύπες οι οποίες καταβροχθίζουν αχόρταγα ύλη. Οι παρατηρήσεις του Χαμπλ υποστήριξαν τούτο το γενικό σενάριο. Σχεδόν κάθε γαλαξίας από αυτούς που παρατήρησε  προσεκτικά αποδείχθηκε τελικά ότι φέρει στο κέντρο του μια μαύρη τρύπα. Δύο ευρήματα ήταν ιδιαίτερα σημαντικά. Πρώτον, υψηλής διακριτικής ικανότητας φωτογραφίες κβάζαρ αποκαλύπτουν ότι οι μαύρες τρύπες εδρεύουν στο εσωτερικό ελλειπτικών γαλαξιών ή αλληλεπιδρώντων γαλαξιών, υποδηλώνοντας ότι η τροφοδοσία της κεντρικής μαύρης τρύπας με ύλη πραγματοποιείται μέσω μιας συγκεκριμένης ακολουθίας γεγονότων. Δεύτερον, η μάζα της γιγαντιαίας μαύρης τρύπας συσχετίζεται στενά με τη μάζα του σφαιρικού εξογκώματος από άστρα που περιβάλλει το γαλαξιακό κέντρο. Η συσχέτιση υποδηλώνει ότι ο σχηματισμός και η εξέλιξη ενός γαλαξία και της περιεχόμενης μαύρης τρύπας συνδέονται μεταξύ τους στενά.

6. Η άκρη του διαστήματος

Ένας από τους κύριους στόχους της αστρονομίας είναι η παρακολούθηση της ανάπτυξης των γαλαξιών και των προγόνων τους, όσο το δυνατόν πλησιέστερα χρονικά στη Μεγάλη Έκρηξη. Για να πάρουν μια ιδέα της αλλοτινής μορφής του Γαλαξία μας, οι αστρονόμοι απαθανατίζουν γαλαξίες διάφορων ηλικιών, από την νηπιακή τους φάση μέχρι την ενηλικίωση τους. Προς τούτο, το Χαμπλ, σε συνεργασία και με άλλα τηλεσκόπια, πήρε μεγάλου χρόνου έκθεσης φωτογραφίες μικρών περιοχών του ουρανού – που ονομάζονται Βαθέα Πεδία Χαμπλ (Hubble Deep Fields), Πολύ Βαθύ Πεδίο Χαμπλ (Hubble Ultra Deep Field), και Βαθιά Χαρτογράφηση των Απαρχών του Σύμπαντος από τα Μεγάλα Δορυφορικά Παρατηρητήρια και Επίγεια Αστεροσκοπεία (Great Observatories Origins Deep Survey) – προκειμένου να αποθανατίσει τους πλέον απομακρυσμένους (και συνεπώς αρχαιότερους) γαλαξίες. Αυτές οι εξαιρετικής ευαισθησίας  φωτογραφίες αποκάλυψαν γαλαξίες που υπήρχαν όταν ακόμα το Σύμπαν είχε ηλικία μόλις λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Οι συγκεκριμένοι γαλαξίες είχαν μικρότερο μέγεθος και πιο ακανόνιστο σχήμα σε σχέση με τους κατοπινούς, όπως και αναμενόταν εφόσον οι τελευταίοι σχηματίστηκαν μέσω της συσσωμάτωσης μικρότερων.

7. Η ηλικία του Σύμπαντος

Οι παρατηρήσεις του Edwin Hubble και άλλων κατά την δεκαετία του 1920 έδειξαν ότι ζούμε σε ένα διαστελλόμενο Σύμπαν, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι ο ίδιος ο χώρος διαστέλλεται. Η σταθερά του Χαμπλ (Ηο) αποτελεί μέτρο του τρέχοντος ρυθμού διαστολής, ο οποίος είναι η κύρια παράμετρος για τον προσδιορισμό της ηλικίας του Σύμπαντος. Η συλλογιστική είναι απλή: η Ηο εκφράζει το ρυθμό αμοιβαίας απομάκρυνσης των γαλαξιών˙ έτσι, παραβλέποντας κάθε είδους επιτάχυνση ή επιβάρυνση, ο αντίστροφος της Ηο ορίζει το χρόνο που όλοι οι γαλαξίες πρέπει να ήταν συγκεντρωμένοι στο ίδιο σημείο. Αλλά η τιμή της Ηο διαδραματίζει ρόλο και στην ανάπτυξη των γαλαξιών, την παραγωγή ελαφρών στοιχείων και το χρόνο εκδήλωσης των διάφορων φάσεων της κοσμικής εξέλιξης. Επομένως δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει ότι η ακριβής μέτρηση της σταθεράς του Χαμπλ αποτελούσε, ευθύς εξ αρχής, μείζονα στόχο για το ομώνυμο τηλεσκόπιο. Στην πράξη, η εύρεση  της τιμής της Ηο προϋπέθετε τον προσδιορισμό της απόστασης γειτονικών γαλαξιών. Το Χαμπλ πραγματοποίησε την καθοριστική για το ζήτημα αυτό μελέτη των Κηφειδών (μεταβλητών αστέρων των οποίων οι χαρακτηριστικές αναπλάσεις αποκαλύπτουν τη λαμπρότητα τους, από την οποία μπορεί στη συνέχεια να υπολογιστεί η απόσταση τους) σε 31 γαλαξίες. Η προκύπτουσα τιμή της Ηο υπολογίστηκε με ακρίβεια 10% περίπου. Σε συνδυασμό δε και με μετρήσεις του κοσμικού μικροκυματικού υποβάθρου, η τιμή της Ηο δείχνει ότι το Σύμπαν έχει ηλικία 13,7 δισεκατομμυρίων ετών.   

8. Ο «Πρωτογαλαξίας» που ανακάλυψε το Hubble

Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble το 2014. Εντόπισε ένα από τους πρώτους γαλαξίες που δημιουργήθηκαν στο Σύμπαν. Η διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Αντι Ζίτριν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) εντόπισαν τον γαλαξία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του βαρυτικού φακού. Πρόκειται για ένα μικρό γαλαξία με διάμετρο μόλις 850 ετών φωτός και ιδιαίτερα αμυδρή φωτεινότητα. Ο δικός μας γαλαξίας υπολογίζεται ότι έχει έκταση 100 χιλιάδων ετών φωτός. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών ο γαλαξίας αυτός δημιουργήθηκε πριν από περίπου 13,3 δισ. έτη δηλαδή μόλις 500 εκ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου δέκα γαλαξίες ανάλογης ηλικίας και όπως είναι ευνόητο αυτή η νέα ανακάλυψη έχει προσφέρει καινούργια δεδομένα για την ύπαρξη και εξέλιξη των γαλαξιών αλλά και του Σύμπαντος. Η μέθοδος του βαρυτικού φακού (ή μικροφακού) που αναπτύχθηκε πρόσφατα έχει συμβάλει πολύ στη διαστημική εξερεύνηση τα τελευταία χρόνια. Η τεχνική βασίζεται σε ένα φαινόμενο που προβλέπεται από τη Γενική θεωρία της Σχετικότητας, και βρίσκει εφαρμογή κυρίως στην αναζήτηση πλανητών. Οι ερευνητές επικεντρώνουν την προσοχή τους όταν ένα άστρο περνάει μπροστά από ένα άλλο, πιο μακρινό άστρο. Κατά το πέρασμα αυτό το βαρυτικό πεδίο του πιο κοντινού άστρου – το οποίο σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα κάμπτει τον περιβάλλοντα χωροχρόνο – διαθλά το φως του πιο μακρινού άστρου λειτουργώντας σαν μεγεθυντικός φακός μέσα από τον οποίο το άστρο και οι πλανήτες που κινούνται γύρω από αυτό γίνονται ορατά από τη Γη. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνει το μέγεθος και η φωτεινότητα ενός κοσμικού σώματος ως και 20 φορές. Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται και για τον εντοπισμό πολύ μακρινών γαλαξιών. Χρησιμοποιούνται ως βαρυτικοί φακοί πολύ μεγάλοι γαλαξίες οι οποίοι στρεβλώνουν και μεγεθύνουν το φως των γαλαξιών που βρίσκονται σε πιο μακρινές αποστάσεις. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν για την ανακάλυψη του αρχαίου γαλαξία ως μεγεθυντικό φακό ένα μακρινό γαλαξιακό σμήνος, το Abell 2744.

9. Η «διαστημική νυχτερίδα που κουνάει τα φτερά της»

Το 2018 το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ εντόπισε ένα σπάνιο αστρικό φαινόμενο που μοιάζει με τα φτερά μιας νυχτερίδας που πετάει στο διάστημα. Ένα θεαματικό αλλά και μυστηριώδες φαινόμενο το οποίο αποτυπώθηκε στο βαθύ διάστημα σαν ένα φως που τρεμοπαίζει, στο σχήμα των φτερών μιας νυχτερίδας, από ένα αστέρι. Το συγκεκριμένο φαινόμενο εντοπίστηκε γύρω από ένα νεαρό αστέρι, που ονομάζεται HBC 672 και απέχει από τη Γη 1.400 έτη φωτός, ηλικίας περίπου δύο εκατομμυρίων ετών και τα «φτερά της νυχτερίδας» δημιουργούνται από ένα δίσκο σκόνης και αερίου, που βρίσκονται γύρω από το άστρο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η κίνηση που μοιάζει με τίναγμα φτερών, προκαλείται από έναν πλανήτη που τραβά τον δίσκο των αερίων και σκόνης και τον χτυπάει. «Η σκιά κινείται. Χτυπάει σαν τα φτερά ενός πουλιού!» δήλωσε ο αστρονόμος Κλάους Ποντοπίνταν,  του Ινστιτούτου Επιστημών Διαστημικών Τηλεσκοπίων, ο οποίος ήταν ο κύριος συγγραφέας της μελέτης. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο δίσκος έχει το σχήμα μιας σέλας, με δύο κορυφές και δύο βυθίσεις. Ο πλανήτης που πιστεύεται ότι προκαλεί το φαινόμενο, έχει τροχιά με κλίση προς το επίπεδο του δίσκου, γεγονός που εξηγεί το τρέμουλο των «φτερών». Στην περίπτωση που το «τίναγμα» δεν προκαλείται από έναν πλανήτη, οι επιστήμονες έχουν ήδη μια εφεδρική θεωρία, υποστηρίζοντας πως υπάρχει ένας μικρότερος αστρικός σύντροφος που βρίσκεται σε τροχιά έξω από το επίπεδο του δίσκου.

 

10. Η εντυπωσιακή σύγκρουση δύο γαλαξιών

Ένα φαινόμενο κοσμικής κλίμακας, την εντυπωσιακή σύγκρουση δύο γαλαξιών, απαθανάτισε το τηλεσκόπιο Hubble και ανακοινώθηκε τον Αύγουστο του 2020.  Η Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος ανάρτησε το μεγαλειώδες στιγμιότυπο της αργής σύγκρουσης στο NGC 1614, που συμβαίνει σε απόσταση 200 εκατομμυρίων ετών από τον Γαλαξία μας. Για να κατανοήσει κανείς την απόσταση, αρκεί να αναλογιστεί πως ο Γαλαξίας στον οποίο βρίσκεται το ηλιακό μας σύστημα, έχει διάμετρο «μόλις» 100.000 ετών φωτός - δηλαδή το φως χρειάζεται 100 χιλιετίες για να τον διασχίσει από το ένα άκρο έως το άλλο.  Ο NGC 1614 είναι αποτέλεσμα μιας γαλαξιακής συγχώνευσης στην οποία χρωστά την ιδιαίτερη εμφάνισή του με μια σπάνια παλιρροϊκή «ουρά». Καθώς τα διαστρικά αέρια από τον μικρότερο γαλαξία προσελκύονται στον πυρήνα του μεγαλύτερου, νέα αστέρια δημιουργούνται με εκρηκτικό ρυθμό σε βάθος δισεκατομμυρίων ετών. Η αστρογένεση που ξεκίνησε από το κέντρο του μεγαλύτερου Γαλαξία πλέον εξαπλώνεται ως τις εξωτερικές ζώνες του NGC 1614. Εξαιτίας των πανίσχυρων αλληλεπιδράσεων, ο νέος γαλαξίας που σταδιακά δημιουργείται είναι ο δεύτερος πιο λαμπερός στο υπέρυθρο, σε ακτίνα 250 εκατομμυρίων ετών φωτός. 

Στοιχεία διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble

Η NASA ονόμασε το πρώτο οπτικό τηλεσκόπιο σε τροχιά στο διάστημα προς τιμήν του Αμερικανού αστρονόμου Edwin P. Hubble (1889 – 1953). Ο Hubble επιβεβαίωσε την διαστολή του σύμπαντος, πράγμα που έβαλε τις βάσεις για την θεωρία της μεγάλης έκρηξης (big-bang).

Αποστολή

• Εκτόξευση: 24 Απριλίου 1990, από το διαστημικό λεωφορείο Discovery (STS-31)

• Ανάπτυξη: 25 Απριλίου 1990

• Πρώτη Εικόνα: 20 Μαΐου 1990: Το ανοιχτό αστρικό σμήνος NGC 3532

• Αποστολή συντήρησης 1 (STS-61): Δεκέμβριος 1993

• Αποστολή συντήρησης 2 (STS-82): Φεβρουάριος 1997

• Αποστολή συντήρησης 3A (STS-103): Δεκέμβριος 1999

• Αποστολή συντήρησης 3B (STS-109): Φεβρουάριος 2002

• Αποστολή συντήρησης 4 (STS-125): Μάιος 2009

Μέγεθος

• Μήκος: 13,2 μ.

• Βάρος κατά την εκτόξευση: περίπου 10.886 κιλά.

• Μετά την αποστολή συντήρησης 4: περίπου 12.247 kg

• Μέγιστη διάμετρος: 4,2 μέτρα

Στοιχεία πτήσης

• Τροχιακό υψόμετρο 547 χλμ., με κλίση 28,5 μοίρες ως προς τον ισημερινό

• Χρόνος ολοκλήρωσης μιας τροχιάς: περίπου 95 λεπτά

• Ταχύτητα: περίπου 27.300 χλμ./ώρα

Οπτικές δυνατότητες

• Ευαισθησία στο φως: Από υπεριώδες έως υπέρυθρο (115-2500 νανόμετρα)

Τα κάτοπτρα του Hubble

• Διάμετρος πρωτεύοντος κατόπτρου: 2,4 μέτρα

• Βάρος πρωτεύοντος κατόπτρου: 828 κιλά

• Διάμετρος δευτερεύοντος κατόπτρου: 0,3 μ.

• Βάρος δευτερεύοντος κατόπτρου: 12,3 κιλά

Ακρίβεια υποδείξεων

• Για να πάρει εικόνες πολύ απομακρυσμένων, αμυδρών αντικειμένων, το Hubble πρέπει να είναι εξαιρετικά σταθερό και ακριβές. Το τηλεσκόπιο είναι σε θέση να «κλειδώσει» σε ένα στόχο χωρίς να αποκλίνει πάνω από 7/1000 ενός arcsecond, ή περίπου το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας σε απόσταση 1 μιλίου.

Στατιστικά στοιχεία

• Το Hubble μεταδίδει περίπου 150 Gb «ακατέργαστων» επιστημονικών δεδομένων κάθε εβδομάδα.

Ανάγκες ισχύος

• Πηγή Ενέργειας: Ο Ήλιος

• Μηχανισμός: Δύο ηλιακοί συλλέκτες των 7,6 μέτρων

• Παραγωγή ισχύος (κάτω από ηλιακό φως): περίπου 5.500 Watt

• Μέση κατανάλωση ισχύος: περίπου 2.100 Watt

Αποθήκευση ενέργειας

• Μπαταρίες: 6 νικελίου-υδρογόνου (NiH)

• Χωρητικότητα αποθήκευσης: Όση έχουν περίπου 22 μπαταρίες αυτοκινήτου

 

Πηγή:

David H Levy, Eugene Shoemaker και Carolyn Shoemaker, “Comet Shoemaker-Levy 9 meets Jupiter” τομ. 273, αρ. 2, σελ.84-91, Αύγουστος 1995

Bruce Balic και Adam Frank, “The Extraordinary Deaths of Ordinary Stars”, τομ. 291, αρ,1, σελ. 50-59, Ιούλιος 2004

Thomas Ray, “Fountains of Youth: Early Days in the Life of a Star” Αύγουστος 2000

Kimberly Weaver, “The Galactic Odd Couple”, τομ. 289, αρ.1, σελ. 34-41, Ιούλιος 2003

Scientific American, October 2006

www.lifo.gr

sputniknews.gr

tovima.gr