Του Θανάση Βέμπου
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΑΝΕΞΗΓΗΤΟ,
τεύχος 171, 2002
Η αλλοκοσμική
εμπειρία πρέπει πάντα να εξετάζεται με βάση τις παραμέτρους της πραγματικότητας
της κάθε εποχής. Κι αυτή την παράλειψη κάνουν οι φιλόδοξοι ερευνητές –
αναθεωρητές, που δεν αντιλαμβάνονται ότι κάθε θεωρία είναι λανθασμένη προτού
καν διατυπωθεί…
Στα χρονικά της έρευνας του αγνώστου, ένα από τα
συναρπαστικότερα θέματα είναι τα περίφημα Άγνωστης Ταυτότητας Ιπτάμενα
Αντικείμενα, τα γνωστά σε όλους ΑΤΙΑ η UFO. Και ένας από τους συναρπαστικότερους τομείς του φαινομένου
των ΑΤΙΑ είναι οι επαφές με τα περίφημα «όντα»: ανθρωποειδή κατά το μάλλον και
ήττον. Οι επαφές αυτές ποικίλουν από φευγαλέες θεάσεις των «εξωγήινων» από
απόσταση, μέχρι ουσιαστικές επαφές μαζί τους.
Το όλο θέμα της έρευνας αυτών των ουσιαστικών επαφών με τα
όντα των ΑΤΙΑ είναι ένας τεράστιος κλάδος έρευνας, που δυστυχώς έχει
δυσφημιστεί και γελοιοποιηθεί από τους ίδιους του θιασώτες της. Όπως μπορεί να
συνειδητοποιήσει κάθε οξυδερκής ερευνητής, το ζήτημα έχει μετατραπεί σε νέα
θρησκεία/αίρεση με τους «ιερείς» (τις αυθεντίες του χώρου), τα «ιερά κείμενα»
(τα βιβλία και τις επικρατούσες θεωρίες αυτών των αυθεντιών), και βεβαίως τους
«αγίους» (τους εξωγήινους που έρχονται από τον ουρανό για να μας σώσουν ή για
να μας καταστρέψουν). Από την άλλη μεριά έχει
εξευτελιστεί εντελώς –κρίνοντας από την παράνοια, την αυθαιρεσία και την
εκμετάλλευση που υπάρχει στο χώρο. Αυτό βεβαίως δε σημαίνει ότι η ουσία του
θέματος δεν είναι πραγματική και επιδεκτική έρευνας. Είναι πολύ δύσκολο να
περιγράψουμε την κατάσταση που επικρατεί σε ένα μικρό άρθρο σαν κι αυτό, αλλά η
ουσία είναι πως υπάρχουν περιπτώσεις πραγματικά διαμάντια, που προσφέρουν πολλά
στην έρευνα του αγνώστου. Αρκεί βεβαίως να μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τα
πρόβατα από τα ερίφια, -τα πραγματικά στοιχεία από το νέφος της φαντασίας, τον
σκληρό πυρήνα από το άχρηστο τσόφλι.
Πολλές φορές αυτό γίνεται με το πέρασμα
του χρόνου. Και πάλι βεβαίως απαιτείται μια ειδική όραση –αλλά και ένα ειδικό
πνεύμα- για να μπορεί να αφαιρέσει κανείς τους ιστούς αράχνης που μαζεύονται
από την πολυκαιρία. Οι ιστοί αυτοί έχουν μια περίεργη ιδιότητα: να καλύπτουν
εντελώς τον σκληρό πυρήνα του γεγονότος και να δημιουργούν γύρω του ένα
κουκούλι που τον κρύβει εντελώς. Από την μεριά αυτή ο χρόνος λειτουργεί σαν
δίκοπο μαχαίρι: απομακρύνει το τσόφλι αλλά δημιουργεί ένα κουκούλι, που είναι το
ένα και το αυτό. Αλλά ποιος είπε ότι η έρευνα του αγνώστου είναι εύκολη υπόθεση;
Τα τελευταία χρόνια επικρατεί μια περίεργη τάση «αναθεωρητισμού» στα χρονικά
των αγνώστων και παράξενων φαινομένων. Είναι κάτι το φυσικό –μια τάση που
ακολουθεί την ομαλή περιοδικότητα της παλίρροιας/άμπωτης ή της κίνησης του
εκκρεμούς. Τα παραδείγματα είναι πάμπολλα. Συγκεκριμένα, στον τομέα της UFOλογίας, «ατράνταχτες»
περιπτώσεις που συνέβησαν πριν από μερικές δεκαετίες, «αποδεικνύεται» σήμερα
ότι ήταν «αέρας κοπανιστός». Είναι όμως έτσι;
Όχι απαραίτητα. Πράγματι η
ερμηνεία ενός φαινομένου πηγαίνει πάντα
πακέτο με το zeitgeist
–το πνεύμα της εποχής. Τον 19ο αιώνα τα φαντάσματα δεν ήταν δυνατό
να είναι κάτι άλλο από πνεύματα νεκρών που προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν μαζί
μας από το υπερπέραν. Τον 20ο αιώνα τα ΑΤΙΑ δεν ήταν δυνατόν να
είναι κάτι άλλο από εξωγήινα μηχανήματα ή μυστικά όπλα των υπερδυνάμεων. Όλα
αυτά όμως είναι επιφανειακές ερμηνείες που παγώνουν αμετάκλητα το Οριακό
Φαινόμενο. Ένα φως στον ουρανό στο Μεσαίωνα ήταν θεϊκό σημάδι ή ο ίδιος ο
Διάβολος, που προσπαθούσε να πλανέψει τις ψυχές των ανθρώπων. Το ίδιο ακριβώς
φως σήμερα είναι μετεωρολογικό φαινόμενο ή εξωγήινο διαστημόπλοιο. Η τάση του
αναθεωρητισμού στην έρευνα του αγνώστου χαρακτηρίζεται από μια ισχυρή δόση
σκεπτικισμού και αμφισβήτησης περιπτώσεων που θεωρούνται κλασικές. Είναι κάτι
το φυσικό, αφού το ίδιο συμβαίνει τόσο στην ιστορική έρευνα όσο και στην θετική
επιστήμη –και είναι κάτι που ο Τόμας Κουν ανέλυσε θαυμάσια εδώ και πολλές
δεκαετίες στην περίφημη Φύση των Επιστημονικών Επαναστάσεων. Το πρόβλημα ξεκινά
όταν αρχίζει κανείς και πιστεύει πως η νέα ερμηνεία είναι η τελική Ερμηνεία και
πως η παλιά ερμηνεία ήταν η ύστατη πλάνη. Και οι δύο ερμηνείες είναι ταυτόχρονα
ορθές και λανθασμένες: ορθές με βάση τα δεδομένα της εποχής του και λανθασμένες
με βάση τα διαχρονικά δεδομένα. Ένα αυθεντικό Οριακό Φαινόμενο έχει την
ικανότητα να ξεγλιστρά από κάθε προσπάθεια οριοθέτησης και κατάταξης,
παραμένοντας ρευστό και διατηρώντας την ικανότητα να δημιουργεί Ανατρεπτικά
Νεογνά…
Στενή Επαφή σε μια
Αποβάθρα
Μια τυπική περίπτωση των χρονικών της UFOλογίας που δεν γλίτωσε από τους
αναθεωρητές είναι και εκείνη της Πασκαγκούλα, στο Μισσισίπι των ΗΠΑ εν έτη
1973. Η περίπτωση αυτή αποτελεί κλασικό παράδειγμα όσων αναφέραμε στις
προηγούμενες παραγράφους. Τότε, μια σημαντική διάσταση της υπόθεσης είχε
παραλειφθεί (ημι-συνειδητά) από τους ερευνητές, προκειμένου οι τελευταίοι να
ταιριάξουν την υπόθεση με την εικόνα που είχαν σχηματίσει για το φαινόμενο (με
βάση βεβαίως την τάση της εποχής). Τώρα, οι ερευνητές εστιάζουν αποκλειστικά
την προσοχή τους στην ίδια σημαντική διάσταση της υπόθεσης προκειμένου να
αποδείξουν ότι η περίπτωση δεν ήταν αυτή που οι ερευνητές του 1973 διατείνουν
πως ήταν. Μπορεί να ακούγεται λίγο μπερδεμένο αυτό, αλλά στην ουσία είναι
απλούστατο. Ας δούμε πρώτα τα γεγονότα.
Ο Τσάρλι Χίκσον και ο Κάλβιν Πάρκερ που ισχυρίστηκαν ότι απήχθησαν από τα όντα ενός ΑΤΙΑ στις 11 Οκτωβρίου 1973 (φωτο Tim Wilson, Beyond Earth: Man's Contact With UFOs
Πριν από 29 χρόνια (το άρθρο έχει γραφτεί το 2002), στις 11 Οκτωβρίου 1973, δύο
τρομοκρατημένοι ερασιτέχνες ψαράδες, ο 42χρονος Τσάρλι Χίκσον και ο 19χρονος
Κάλβιν Πάρκερ μπήκαν στο γραφείο του σερίφη της μικρής πόλης Πασκαγκούλα. Σε
κατάσταση πανικού περιέγραψαν την απίστευτη εμπειρία τους: γύρω στις 9 το βράδυ
ψάρευαν σε μια μικρή αποβάθρα, όταν άκουσαν ένα περίεργο βουητό και είδαν ένα
πελώριο γαλαζόγκριζο περιστρεφόμενο δίσκο που αιωρείτο λίγο πάνω από το έδαφος
σε κοντινή απόσταση. Ο δίσκος είχε δύο φινιστρίνια και δυο γαλάζια φώτα στο
πάνω μέρος του. Κατόπιν μια πόρτα άνοιξε στο πλευρό του ΑΤΙΑ και ένα
εκτυφλωτικό φως ξεχύθηκε από μέσα. Τρία ανθρωποειδή πλάσματα φάνηκαν να
βγαίνουν από το ΑΤΙΑ αιωρούμενα και να
κατευθύνονται προς το μέρος τους. Είχαν ύψος γύρω στο 1,50μ. και το δέρμα τους
ήταν γκρίζο, εξαιρετικά τραχύ, ενώ τα χέρια τους κατέληγαν σε απολήξεις που
έμοιαζαν με δαγκάνες σαν του κάβουρα. Στα κεφάλια τους δε διακρίνονταν μάτια
αλλά μια μικρή μύτη, ένα στόμα σαν σχισμή, και δύο περίεργες κωνικές προεξοχές
στη θέση που θα έπρεπε να βρίσκονται τα μάτια. Τα πόδια του έμοιαζαν να είναι
κολλημένα μαζί. Μπροστά στο σουρεαλιστικό αυτό θέαμα ο Πάρκερ λιποθύμησε κι
έτσι ο Χίκσον απόμεινε ο μοναδικός
μάρτυρας της περαιτέρω εμπειρίας. Τα όντα γράπωσαν τους δυο μάρτυρες και τους
μετέφεραν αιωρούμενους στο σκάφος. Ο Χίκσον απόμεινε να αιωρείται σε ένα
αιωρείται σε ένα λαμπροφωτισμένο κυκλικό δωμάτιο όπου ένα στρογγυλό μηχάνημα
σαν «μάτι», σε μέγεθος πίτας, πετούσε πάνω από το σώμα του εκπέμποντας ζωηρές
λάμψεις και προφανώς εξετάζοντας τον. Ο Χίκσον είχε παραλύσει εντελώς και το
μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να παρατηρεί, καθώς τα όντα αιωρούνταν γύρω του
εκπέμποντας το παράξενο βουητό. Είκοσι λεπτά αργότερα τα όντα έσυραν τους δύο
άντρες έξω από το σκάφος και τους απόθεσαν στην αποβάθρα της δυτικής όχθης του
ποταμού Πασκαγκούλα.
Ο Πάρκερ είχε μείνει στήλη άλατος με τα χέρια το απλωμένα,
σαν σε κατάσταση σοκ. Ο Χίκσον άκουσε πάλι τον περίεργο ήχο και καθώς το ΑΤΙΑ
εξαφανιζόταν, άκουσε κάτι σαν φωνή να αντηχεί μέσα το κεφάλι του: «Είμαστε
φιλειρηνικοί. Δε θέλαμε να σας βλάψουμε». Αποσβολωμένοι, οι δύο άντρες έκατσαν
αρχικά στο αμάξι του Χίκσον για μια ώρα περίπου πίνοντας ουΐσκι και
προσπαθώντας να συνέλθουν και να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς είχε συμβεί.
Αρχικά προσπάθησαν να τηλεφωνήσουν στην κοντινή αεροπορική βάση Κήσλερ στο
Μπιλόξι, αλλά ο λοχίας υπηρεσίας τους απάντησε ότι η Αεροπορία δεν ασχολείται
πλέον με το θέμα των ΑΤΙΑ και τους παρέπεμψε στην τοπική αστυνομία. Τα γραφεία
της τοπικής εφημερίδας Mississippi Press Register
ήταν κλειστά, κι έτσι πήγαν στο γραφείο του σερίφη της επαρχίας Τζάκσον. «Στην
αρχή νόμιζα ότι έλεγαν ψέματα», ανέφερε ο βοηθός σερίφη Γκλεν Ράιντερ, «αλλά
έβλεπες ότι ο μικρός [Παρκερ] τα είχε κάνει
πάνω του από το φόβο. Έτρεμε σύγκορμος κι όλο κλαψούριζε προσευχές».
Η τοποθεσία προσγείωσης του ΑΤΙΑ στον εγκαταλειμμένο ταρσανά στις όχθες του ποταμού Πασκαγκούλα τον Οκτώβριο του 1973. Σε πρώτο πλάνο η αποβάθρα όπου ψάρευαν οι δύο άντρες. Στο βάθος διακρίνεται ο αυτοκινητόδρομος.
Σχεδόν 29 χρόνια πέρασαν από τότε, στην πραγματικότητα, το
φθινόπωρο του 1973 στις ΗΠΑ ήταν μια εποχή αντίστοιχη με το φθινόπωρο του 1954
στη Γαλλία: αναφέρθηκαν εκατοντάδες περιστατικά όχι μόνο εμφάνισης ΑΤΙΑ αλλά
και προσγειώσεις τους και εμφάνισης των επιβατών τους. Το μεγάλο κύμα (flap) του 1973 επανακαθόρισε
πολλές από τις παραμέτρους του φαινομένου των ΑΤΙΑ στα μετέπειτα χρόνια και
εγκαινίασε τη «σύγχρονη εποχή» της UFOλογίας. Οι παράμετροι αυτές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην έκρηξη
του κύματος των περιπτώσεων απαγωγών μετά από μερικά χρόνια –και σίγουρα δίχως
αυτές, ταινίες όπως οι Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου όχι μόνο δεν θα γίνοντανblockbusters αλλά ίσως δε θα
είχαν καν γυριστεί. Τίποτα δεν μπορεί να διαχωριστεί από τον περίγυρο του και
να συνεχίσει να είναι αυτό που είναι. Αυτό είναι ένα κλασικό σφάλμα των
ερευνητών –και πάντα πρέπει να λαμβάνει κανείς υπόψη του το πολιτικοκοινωνικό
κλίμα της εποχής και του τόπου. Το φθινόπωρο του 1973 ήταν μια πολύ δυσμενής
εποχή για την Αμερική. Εν αντιθέσει με τη λαμπρή δεκαετία του 1960, οι αρχές
της δεκαετίας του 1970 ήταν ζοφερές. Το πρωτοφανές σκάνδαλο του Γουώτεργκεητ
είχε ξεσπάσει σε όλη του την έκταση. Ο πόλεμος του Βιετνάμ είχε καταβαραθρώσει
τη διεθνή εικόνα της Αμερικής και προκαλούσε ισχυρούς κλυδωνισμούς στο
εσωτερικό της χώρας. Η κουλτούρα της αμφισβήτησης όλων όσων θεωρούνταν θέσφατα παλιότερα
βρίσκονταν στο φόρτε της. Ταυτόχρονα, ξεσπούσε σε διεθνές επίπεδο η πρώτη
πετρελαϊκή κρίση και ακόμα ένας πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Εν γένει, το
συλλογικό ασυνείδητο της εποχής βρισκόταν σε αναταραχή. Αν το κλίμα ήταν
ηρεμότερο, οι «παράλογοι» ισχυρισμοί δυο επαρχιωτών ψαράδων θα περνούσαν εντελώς
απαρατήρητοι και θα γελοιοποιούνταν στα ΜΜΕ. Όμως το zeitgeist και το μεγάλο κύμα εμφάνισης
ΑΤΙΑ που ενέσκηπτε, συντέλεσαν στο να στραφεί αμέσως η προσοχή στο περιστατικό
και το τελευταίο να γίνει αμέσως αποδεκτό.
Σκεπτικιστές –
Πιστοί: Σημειώσατε Χ
Ο Τσάρλι Χίκσον και ο Κάλβιν Πάρκερ, γιος φίλου του πρώτου,
ψάρευαν συχνά στην ερημική αποβάθρα του ποταμού Πασκαγκούλα. Η αποβάθρα
αποτελούσε παλιότερα μέρος ενός μεγάλου ταρσανά όπου επισκευάζονταν στρατιωτικά
σκάφη, αλλά το 1973 είχε ερημώσει. Εκεί κοντά βρίσκονταν τα Ναυπηγεία Γουόλτερ,
όπου δούλευε ο Χίκσον, ενώ ο Πάρκερ ζούσε με την οικογένεια του Χίκσον που του
είχαν βρει δουλειά στα ίδια ναυπηγεία. Η είδηση έφτασε αρχικά στα αυτιά του
δημοσιογράφου Μέρφυ Γκίβενς του Mississippi Press Register.
Αυτός έκανε μια μικρή έρευνα και βρήκε ότι υπήρχε θαυμάσια θέα της περιοχής της
προσγείωσης του ΑΤΙΑ από την κοντινή γέφυρα του σιδηροδρόμου πάνω από τον
ποταμό Πασκαγκούλα, καθώς επίσης και από τον γειτονικό αυτοκινητόδρομο 90. Ο
Γκίβενς πήρε συνέντευξη από τους φύλακες, αλλά οι τελευταίοι δεν είχαν αντιληφθεί
τίποτα περίεργο την ώρα της προσγείωσης. Από την άλλη μεριά, μια μεμονωμένη
μαρτυρία έμοιαζε να συνηγορεί για την εμπειρία των Χίκσον και Πάρκερ. Γύρω στις
9 το βράδυ της 11ης Οκτωβρίου ο Λάρυ Μπούθ, κάτοικος της
Πασκαγκούλα, είχε σηκωθεί να τσεκάρει την εξώπορτα προτού πάει για ύπνο, όταν
παρατήρησε ένα «πελώριο αντικείμενο» να αιωρείται λίγο πάνω από το κοντινό
στύλο του δημοτικού φωτισμού. Ήταν αθόρυβο και έμοιαζε να περιστρέφεται γύρω
από τον άξονα του. Ο Μπουθ πίστεψε ότι επρόκειτο για κάποιο πειραματικό όχημα
που είχε ξεκινήσει από την τοπική στρατιωτική βάση και δεν έδωσε σημασία.
Οι
άνθρωποι στο γραφείο του σερίφη πείστηκαν ότι η ιστορία των Χίκσον και Πάρκερ
ήταν αληθινή. Η ιστορία τους φάνηκε να επιβεβαιώνεται περαιτέρω από ένα
επιπλέον στοιχείο. Μετά την προσέλευση τους στο αστυνομικό τμήμα, ο σερίφης
Φρεντ Ντάιαμοντ τους είχε βάλει να περιμένουν σε ένα δωμάτιο με κρυφό
μαγνητόφωνο. «Δεν ήξεραν ότι όσα έλεγαν γράφονταν σε ταινία», είπε ο Ντάιμοντ.
«Και [από τα λεγόμενα τους] δεν φάνηκε ότι είχαν στήσει απάτη ή κάτι τέτοιο…
Είχαν φτάσει σε σημείο να πάθουν εγκεφαλικό…». Την επόμενη μέρα μετά το
περιστατικό οι δύο άντρες πήγαν κανονικά στη δουλειά, όπου δε συζήτησαν αρχικά
το περιστατικό με τους συναδέλφους τους. Όμως οι τελευταίοι έβλεπαν ότι ο
Πάρκερ ήταν φανερά ταραγμένος. Ύστερα τηλεφώνησε ο σερίφης που τους ζητούσε να
έρθουν πάλι στο τμήμα, το οποίο είχε γεμίσει δημοσιογράφους. Η ιστορία είχε
διαρρεύσει, γεγονός που έκανε τον Χίκσον να εκνευριστεί. Ο ιδιοκτήτης του
ναυπηγείου Τζόνυ Γουώκερ ειδοποίηση τον διακεκριμένο δικηγόρο της περιοχής Τζόε
Κολίνγκο που ήταν και γαμπρός του. Ο Κολίνγκο κατέφθασε αμέσως και συνόδεψε
τους Χίκσον και Πάρκερ στο γραφείο του σερίφη, ζητώντας από τον τελευταίο να
υποβάλλει τους δύο άντρες σε τεστ πολυγράφου για να αποδειχτεί η αλήθεια των
ισχυρισμών τους. Ο σερίφης αποκρίθηκε ότι δε διέθετε τέτοιο μηχάνημα.
Οι Τζέημς Χάρντερ και Άλεν Χάυνεκ, ιδιώτες ερευνητές ΑΤΙΑ και οι βασικοί συντελεστές της θεώρησης της υπόθεσης Πασκαγκούλα ως περίπτωση "υλικής απαγωγής"
Οι δύο
άντρες δεν είχαν υποστεί κάποια εμφανή βλάβη από την εμπειρία πέρα από τον
τρόμο, αλλά μεταφέρθηκαν προληπτικά στην Αεροπορική Βάση Κήσλερ όπου υπέστησαν
εξετάσεις για τυχόν έκθεση σε ακτινοβολία και ανάκριση από τους υπεύθυνους του
Γραφείου Πληροφοριών. Η Biloxi-Gulfport Daily Herald κυκλοφόρησε
την επόμενη μέρα με τίτλο «Οι αιχμάλωτοι του ΑΤΙΑ είναι σωματικώς σώοι σύμφωνα
με τους γιατρούς της Κήσλερ». Από την άλλη μεριά, το ευρείας κυκλοφορίας Newsweek υιοθέτησε μια πιο
σκεπτικιστική άποψη, ισχυριζόμενο πως η ιστορία ήταν απάτη. Στο μεταξύ ο
Κολινγκο ήρθε σε συνεννόηση με τον Χίκσον και τον πατέρα του Πάρκερ και
υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με το οποίο αναλάμβανε τους δύο μάρτυρες.
Επί
τόπου κατέφθασε ο δρ Τζέημς Χάρντερ, ερευνητής της APRΟ, της σημαντικότερης –τότε ιδιωτικής
οργάνωσης έρευνας των ΑΤΙΑ. Ο δρ Χάρντερ έφτασε στην Πασκαγκούλα παράλληλα με
τον γνωστό δρα Αλλεν Χάυνεκ, καθηγητή αστρονομίας και [ρώην επιστημονικό
σύμβουλο στο Σχέδιο Γαλάζιο Βιβλίο της Πολεμικής Αεροπορίας των ΑΤΙΑ (το
πρόγραμμα έρευνας ΑΤΙΑ). Ο Χάυνεκ εκείνη την εποχή είχε αποδεσμευτεί από την
αεροπορία, και γινόταν το πρώτο όνομα στην ιδιωτική έρευνα των ΑΤΙΑ, έχοντας
ιδρύσει το Κέντρο Μελετών ΑΤΙΑ (CUFOS)
στο Ιλινόις και κυκλοφορήσει το βιβλίο του The UFO Experience στο οποίο έκανε τον κλασικό
πλέον διαχωρισμό των εμφανίσεων ΑΤΙΑ σε Επαφές Πρώτου, Δευτέρου και Τρίτου
Τύπου. Ο Χάυνεκ αντιμετώπιζε τις Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου με σκεπτικισμό,
αλλά η στάση του άλλαξε άρδην όταν εξέτασε τους δύο μάρτυρες της Πασκαγκούλα. Η
εξέταση έλαβε χώρα στα Ναυπηγεία Γουώκερ, όπου εργάζονταν οι δύο άντρες. Ο
Χάρντερ είπε στους Χίκσον και Πάρκερ ότι ήταν μέλη μιας μικρής μειοψηφίας
ανθρώπων που είχαν παρόμοιες εμπειρίες και έδειξε να πιστεύει την ιστορία τους
ευθύς εξαρχής. «Υπάρχει κάτι στην περίπτωση που σαφώς δεν είναι γήινο», δήλωσε
αργότερα στους δημοσιογράφους. «Από πού έρχονται και γιατί είναι θέμα εικασίας,
αλλά το γεγονός ότι βρίσκονται εδώ είναι αληθές, πέραν πάσης αμφιβολίας».
Βλέπουμε ήδη πως άρχισε να παγιώνεται μια αντίληψη: ένας καθώς πρέπει και
σοβαρός επιστήμονας δηλώνει απερίφραστα ότι πρόκειται για μια περίπτωση υλικών
όντων που έρχονται με υλικά σκάφη από το έξω διάστημα –παγώνει δηλαδή μια
πεποίθηση δημιουργώντας ένα έγκλειστο. Όχι πως αυτό δεν είχε προέλθει από καλή
πρόθεση. Ο Χάρντερ και όλοι οι αντίστοιχοι σοβαροί ερευνητές της εποχής προσπαθούσαν
να περιχαρακώσουν τον χώρο πραγματικότητας της UFOλογίας εκείνης της εποχής ενάντια στο
κατεστημένο των σνομπ σκεπτικιστών. Το αποτέλεσμα ήταν βεβαίως να τον παγώσουν,
αλλά ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις.
Όμως αν
επρόκειτο για υλικό σκάφος με όντα από σάρκα και οστά, τότε γιατί κανείς δεν
είχε αντιληφθεί το ΑΤΙΑ από το γειτονικό αυτοκινητόδρομο; Μια πιο πραγματιστική
προσέγγιση ακολουθήθηκε ακριβώς πάνω σε αυτή τη γραμμή από το δικηγόρο Τζόε
Κολίνγκο, ο οποίος δήλωσε: «Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να τεκμηριώσουμε
τον ισχυρισμό με κάποιο τρόπο, αν θέλαμε να βγάλουμε ένα εκατομμύριο δολάρια»
(ο Κολίνγκο αναφερόταν στο χρηματικό έπαθλο που είχε θεσπίσει το περιοδικό National Inquirer για
όποιον κατάφερνε να αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας την ύπαρξη των ΑΤΙΑ). Ο
Κολίνγκο πίστευε ότι οι «επίσημοι UFOλόγοι» με την άκαμπτη σοβαρότητα τους έκαναν ζημιά στο θέμα
–και δεν είχε άδικο.
Ο πανικός απλώθηκε σύντομα στην επαρχία. Μέσα σε λίγες
εβδομάδες οι αναφορές ΑΤΙΑ έφταναν σωρηδόν. Κυκλοφόρησαν φήμες ότι «όντα με
δαγκάνες» βίαζαν και σκότωναν τους περίοικους, ενώ η αστυνομία έκρυβε τα
πτώματα για να αποφευχθεί ο πανικός. Ευφάνταστοι ντόπιοι πιστολέρο πυροβόλησαν
ένα ελικόπτερο της αεροπορίας περνώντας το για ΑΤΙΑ, ενώ ένας Βαπτιστής ιερέας
στο κοντινό Όσεαν Σπρινγκς καταδίκασε τους εξωγήινους ως «όργανα του Σατανά»… «Η
ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει χρέος να μας βοηθήσει με όλη αυτή την υστερία»,
είπε ο σερίφης Ντάιαμοντ, υποσχόμενος ότι θα έφτανε μέχρι και τον πρόεδρο
Νίξον. Πέντε ημέρες μετά την εμπειρία των Χίκσον και Πάρκερ, ένα ταξιτζής
δήλωσε ότι καθώς οδηγούσε δυτικά του Μπιλόξι ένα ΑΤΙΑ προσεδαφίστηκε μπροστά
από το αμάξι του. Κατόπιν ένα πλάσμα με δαγκάνες και γουρλωτά μάτια είχε
ξεπροβάλλει από το ΑΤΙΑ και άρχισε να ξύνει το παρμπρίζ με αποτέλεσμα αυτός να
λιποθυμήσει. Ο ταξιτζής παραδέχθηκε δυο μέρες αργότερα ότι επρόκειτο για απάτη,
αλλά η φωτιά είχε ανάψει και το περιστατικό συνεχίζει ακόμα και σήμερα να
αναφέρεται ως αυθεντικό σε πολλά σχετικά βιβλία.
Φίλιπ Κλαςς: Σκεπτικιστής και επαγγελματίας αρνητής
Στις 30 Οκτωβρίου ο Χίκσον
υποβλήθηκε σε τεστ πολυγράφου για να εξακριβωθεί αν έλεγε αλήθεια. Το τεστ ήταν
θετικό και η εφημερίδα Dailly Herald ανακοίνωσε την επόμενη μέρα: «Το τεστ πολυγράφου
επιβεβαιώνει το τεστ με το ΑΤΙΑ». Οι σκεπτικιστές και οι επαγγελματίες αρνητές
δεν μπορούσαν βεβαίως να μείνουν πίσω. Ο Φίλιπ Κλαςς ήταν το πρώτο όνομα του
σχετικού χώρου. Σε βιβλία του όπως το UFO’s Explained
μπορεί κανείς να βρει ενδιαφέροντα στοιχεία, που λιγότερο ή περισσότερο
συνειδητά παραλείπονται από τους «πιστούς». Όμως ο Κλαςς ανήκει κι αυτός σε
έναν παγωμένο χώρο που ακολουθεί ακριβώς αντίστροφή (και εξίσου λανθασμένη
γραμμή σκέψης) με τους «πιστούς»: το φαινόμενο των ΑΤΙΑ είναι ανοησίες, απάτες
ή φυσιολογικά φυσικά φαινόμενα, συνεπώς θα βρούμε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι
είναι ακριβώς αυτό.
Ο Κλαςς ανακάλυψε ότι το άτομο που διεξήγαγε το τεστ
πολυγράφου ήταν άπειρο. Είχε εμπειρία μόλις ενός έτους και ελλιπή εκπαίδευση.
Επιπλέον, το τεστ είχε διαρκέσει μόλις είκοσι λεπτά –χρόνος απολύτως ανεπαρκής-
και ο χειριστής έσπευσε να αναφωνήσει πέντε μόλις λεπτά μετά την έναρξη:
«Διάολε, αυτοί λένε την αλήθεια!». Ο Κλαςς προσφέρθηκε να καλύψει τα έξοδα για
ένα νέο τεστ, αλλά η πρόταση του απορρίφθηκε. Αργότερα ο Χίκσον συμφώνησε να
μιλήσει στα πλαίσια ενός συνεδρίου UFOλογίας στο Φορτ Σμιθ του Άρκανσω με την προϋπόθεση να περνούσε
νέο τεστ πολυγράφου αλλά αρνήθηκε την τελευταία στιγμή, παρότι του είχαν
καλύψει τα έξοδα μεταφοράς.
Ο Κλαςς εντόπισε επίσης και αδύνατα σημεία σε
διαδοχικές αφηγήσεις του περιστατικού εκ μέρους του Χίκσον. Ο τελευταίος, όταν
υποβλήθηκε σε εξέταση από την APRO,
είχε πει ότι το ΑΤΙΑ είχε διάμετρο 5 μέτρα. Στις 2 Δεκεμβρίου είπε στο The National Tattler ότι το σκάφος είχε
διαστάσεις 2-3 μέτρα, ενώ σε άλλους ερευνητές ανέφερε ότι είχε διάμετρο 6
μέτρα, ή 6-9 μέτρα. Παρεμπιπτόντως ο Χίκσον είχε απολυθεί από την προηγούμενη
δουλειά του γιατί είχε στήσει μια απάτη για να βγάλει χρήματα, ενώ είχε κάνει
αίτηση για πτώχευση τρεις μήνες πριν το περιστατικό. Το συμπέρασμα του Κλαςς: η
περίπτωση ήταν απάτη που είχε στηθεί για οικονομικούς λόγους. Η αλήθεια είναι
πως αν εξετάσει κανείς σφαιρικά όλα τα στοιχεία καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα
με τον ερευνητή Ντάνιελ Κοέν (The World of UFOs,
1978): «Κανένα από τα στοιχεία του Κλαςς δεν αποδεικνύει τελεσίδικα ότι η
περίπτωση Πασκαγκούλα ήταν απάτη. Από την άλλη, δε μένει κανείς με την
ατράνταχτη πεποίθηση ότι δεν επρόκειτο για κάτι τέτοιο». Στη δήλωση του Κοέν
μπορεί κανείς να εντοπίσει όλα τα χαρακτηριστικά ενός αυθεντικού Οριακού
Φαινομένου: υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να ληφθεί σοβαρά υπόψη, αλλά και
αρκετά στοιχεία για να απορριφθεί ως κάτι «εξηγήσιμο». Όμως, αυτή είναι η φύση
της αλλόκοσμης διαδικασίας που μορφώνει τη Συναινετική Πραγματικότητα.
Πέρα από τις
Συμβατικές Ερμηνείες
Περίεργα μονοπάτια
ανοίγονται με επίκεντρο την περίπτωση Πασκαγκούλα. Πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι
ο Πάρκερ δεν πέρασε ποτέ τεστ πολυγράφου και εν γένει υπέστη τις σοβαρότερες
«παρενέργειες» από το περιστατικό. Όμως, ο Πάρκερ αντιμετώπιζε νευρολογικά
προβλήματα και πριν εμπειρία του. Αργότερα μετακόμισε στην οικογένεια του στο
Λώρελ του Μισισίπι, εγκαταλείποντας τους Χίκσον. Ποια είναι η αλήθεια πίσω από
τον ισχυρισμό του Κλαςς ότι το περιστατικό ήταν μια απάτη που στήθηκε με σκοπό
το χρήμα; Η ιστορία με το δικηγόρο Τζόε Κολίνγκο που προσέλαβε αμέσως ο Χίκσον
για να τους εκπροσωπήσει στα ΜΜΕ είναι ίσως ύποπτη, αλλά μια ενδελεχείς έρευνα
φανερώνει ότι ο Κολίνγκο ήταν το άτομο που αποτέλεσε την αφορμή για την εκδοχή
περί απάτης. Όπως είδαμε, ο Κολίνγκο ήταν εκείνος που προσέγγισε τους Χίκσον
και Πάρκερ από την αρχή, ενώ ο δημοσιογράφος
Τζόε Έστερχας του Rollng Stone
λέει πως ο δικηγόρος δήλωσε: «Δεν πιστεύω την ιστορία τους με τους
αναθεματισμένους Ανθρώπους με τις Δαγκάνες, αλλά εδώ υπάρχει πολύ χρήμα».
Συνεπώς, αν η ιστορία εξετράπη προς αυτή την κατεύθυνση, γι ‘αυτό ευθύνεται ο
παραδόπιστος δικηγόρος και όχι οι έντρομοι ψαράδες. Άλλωστε αργότερα ο Χίκσον
απέλυσε τον Κολίνγκο, όταν μυρίστηκε το πραγματικό του κίνητρο.
Εξάλλου υπάρχει
και η ηχογράφηση που είχε κάνει κρυφά ο σερίφης Ντάιαμοντ με τους Χίκσον και
Πάρκερ μόνους στο δωμάτιο. Η ηχογράφηση φανερώνει ότι οι άντρες ήταν γνήσια
τρομοκρατημένοι, ενώ ο Χίκσον έμοιαζε να πιστεύει εξαρχής ότι επρόκειτο για
«πλάσματα από άλλο κόσμο». Τα επόμενα χρόνια ο Πάρκερ συνέχισε να υποφέρει από
νευρολογικά προβλήματα, απολύθηκε από τους πεζοναύτες και άλλαξε πολλές
δουλείες. Το 1993 αναφέρθηκε ότι ο Πάρκερ είχε βγει από την αφάνεια και έγραφε
το βιβλίο το με αφορμή το περιστατικό σε συνεργασία με ένα δημοσιογράφο ονόματι
Μπιλ Ρόμπερτσον, αλλά τίποτα δεν προέκυψε.
Από την άλλη μεριά ο Χίκσον
παρέμεινε στο προσκήνιο, έκανε πολλές ομιλίες και συμμετείχε σε πολλά συνέδρια
και συναντήσεις του χώρου. Το 1983 συνεργάστηκε με τον ερευνητή Ουίλλιαμ Μέντεζ
στη συγγραφή του βιβλίου UFO Contact at Pascagoula.
Αναφέρει ότι το 1974 είχε ξαναδεί το ίδιο ή κάποιο παρόμοιο σκάφος ενώ είχε
βγει για κυνήγι και έλαβε ένα τηλεπαθητικό μήνυμα, το πρώτο από μια σειρά
πολλών: «Δε θέλουμε να σου κάνουμε κακό…Άντεξες. Επιλέχθηκες». Σύντομα ο Χίκσον
μεταβλήθηκε σε έναν «επαφικό» που βρισκόταν σε στενή επαφή με τα ΑΤΙΑ και τους
επιβάτες τους, ακολουθώντας το τετριμμένο μονοπάτι που είχαν ακολουθήσει
δεκάδες άλλοι προηγουμένως. Θα ανακοίνωνε μελλοντικές ημερομηνίες της «τελικής
επαφής με τους εξωγήινους» και εν γένει θα αποδείκνυε ότι είχε μπλέξει και
αυτός στο ίδιο αλλοκοσμικό παιχνίδι, που είναι στενά συνδεδεμένο με τα
παρασκήνια της Ιστορίας της ανθρωπότητας.
Είναι ενδιαφέρον να δούμε κάποιες
άλλες διασυνδέσεις που σχετίζονται με το περιστατικό της Πασκαγκούλα. Ο
προσεκτικός ερευνητής θα παρατηρήσει ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως «υλική
απόδειξη» για την απαγωγή. Η μοναδική μαρτυρία ανήκει στον Χίκσον (ο Πάρκερ
ήταν αναίσθητος στο μεγαλύτερο μέρος της εμπειρίας), το μοναδικό τεστ πολυγράφου ήταν αναξιόπιστο και ο Χίκσον
αρνήθηκε να υποβληθεί σε νέο, ενώ κανείς άλλος στον πολυσύχναστο
αυτοκινητόδρομο δεν είδε το ΑΤΙΑ. Από την άλλη μεριά, υπάρχει η μεμονωμένη
μαρτυρία του Λάρυ Μπουθ που στηρίζει τους ισχυρισμούς των Χίκσον και Πάρκερ
μολονότι δεν τις αποδεικνύει.
Η περίπτωση Πασκάγκουλα είναι μια καθαρά
«παραισθησιακή εμπειρία» από αυτές που αφθονούν στα χρονικά των υποθέσεων
απαγωγών, όσο κι αν οι «υλιστές» UFOλόγοι θέλουν να την αναπαραστήσουν ως γεγονότα συμβατά με την
ντετερμινιστική και καρτεσιανή θεώρηση περί πραγματικότητας.
Οι περιπτώσεις απαγωγών
έχουν παραισθησιακή ατμόσφαιρα χωρίς να είναι γνήσιες παραισθήσεις. Παρόλα
αυτά, οι σκεπτικιστές τις εξηγούν ως τέτοιες, και οι φανατικοί πιστοί ως
«υλικές απαγωγές». Όμως, φαίνεται ότι η επαφή πραγματοποιείται μέσα από ένα
ρήγμα πραγματικότητας: ένα locus
ιδιαιτέρων συνθηκών που εκδηλώνεται όταν υπάρχουν οι απαραίτητες
προϋποθέσεις. Και βεβαίως αυτό το locus είναι αυστηρά
προσωπικό: μόνο ο Χίκσον μπορούσε να βιώσει την επαφή. Κανείς άλλος δεν
μπορούσε να αντιληφθεί το ΑΤΙΑ, ακόμα κι αν περνούσε από τον γειτονικό
αυτοκινητόδρομο. Κοντολογίς η εμπειρία της «εξωγήινης απαγωγής» συγγενεύει με
τις εξωσωματικές εμπειρίες της παραψυχολογίας ή τη σαμανική έκσταση της
εθνολογίας (αν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσουμε ορολογία από διαφορετικούς
χώρους πραγματικότητας). Και βεβαίως το περιστατικό, η εμπειρία, γνήσιο τέκνο
των παραμέτρων της εκάστοτε Συναινετικής Πραγματικότητας, αντλεί στοιχεία,
εικόνες και συνειρμούς από την εκάστοτε μυθολογία της εποχής (γιατί κάθε εποχή
έχει τη μυθολογία της παρότι η δική μας εποχή είναι απελπιστικά φτωχή).
Το 1973
ήταν μια σημαδιακή χρονιά στο χώρο της έρευνας του αγνώστου και των συναφών
χώρων, όπως εκείνος της επιστημονικής φαντασίας. Τη χρονιά εκείνη είχε
κυκλοφορήσει το Aliens from Space του Ντοναλντ Κήχοε και το Limbo of the Lost του Τζων Ουάλλας Σπένσερ, τα οποία
φιλοξενούσαν άφθονες περιπτώσεις απαγωγής αεροπλάνων και πλοίων από ΑΤΙΑ. Το Star Trek, η σειρά επιστημονικής
φαντασίας με την πλέον σημαντική επίδραση στο αμερικανικό (και όχι μόνο)
συλλογικό ασυνείδητο προβαλλόταν και επαναπροβαλλόταν εκείνη την εποχή, ενώ η
βρετανική σειρά UFO
είχε αρχίσει επίσης να μεταδίδεται από την αμερικανική τηλεόραση. Στη σειρά
αυτή εξωγήινοι κατέφθαναν στη Γη με παραδοσιακούς ιπτάμενους δίσκους,
απαγάγοντας γήινους.
Όμως, τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία προέρχονται από δυο
παλιές ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Στο The Earth Stood Still (1951) τα βιορομπότ του πλανήτη Μεταλούνα μοιάζουν καταπληκτικά με τα πλάσματα που θα έβλεπε είκοσι χρόνια αργότερα ο τρομοκρατημένος Χίκσον.
Σχέδιο ενός από τα πλάσματα της Πασκαγκούλα, όπως φιλοτεχνήθηκε από τον Τόνυ Ακκούρσο σύμφωνα με περιγραφή του Τσάρλι Χίκσον
Τα βιορομπότ του πλανήτη Μεταλούνα - The Earth Stood Still (1951)
Στο This Island Earth (1955), το φαινομενικά απειλητικό τεράστιο ρομπότ που
βγαίνει από τον ιπτάμενο δίσκο έχει δύο τεράστιες δαγκάνες αντί για χέρια.
Στο άρθρο μου «Εφιάλτες με Λέπια και
Βράγχια» (Ανεξήγητο Νο 157) είχα αναφερθεί σε αυτή ακριβώς την περίεργη υπόγεια
σχέση αναφορών πλασμάτων και λαϊκής κουλτούρας. Και θα επαναλάβω εδώ μια
παράγραφο που ταιριάζει και πάλι γάντι: «Μιμητισμός σε ένα πολύ βαθύτερο
επίπεδο; Σκεπτομορφές, σαν τα «τούλπας» των Θιβετιανών, που ξεπρόβαλαν στην
πραγματικότητα μας, ορατές και αντιληπτές κατά περίπτωση; Καρικατούρες των
χειρότερων εφιαλτών μας, που είχαν αποκτήσει μια παροδική, ημι-υλική ύπαρξη,
αρκετή να τις καταστήσει αντιληπτές σε έντρομους μάρτυρες, αρκετή για να τις
κάνει να αφήνουν γρατσουνιές σε αυτοκίνητα και πατημασιές στη λάσπη;… Κάποιες
φορές η μαζική ποπ-κουλτούρα επηρεάζει τον κόσμο γύρω μας με τρόπους που
ελάχιστα έχουμε αντιληφθεί, ή που μόλις τώρα αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε το
μηχανισμό επίδρασης».
Μετά απ’ όλα αυτά, πιστεύω πως γίνεται αντιληπτό αυτό που
ανέφερα στην αρχή του άρθρου. Το 1973 η παραισθησιακή διάσταση της υπόθεσης
Πασκαγκούλα είχε παραλειφθεί από τους «σοβαρούς»UFOλόγους, που έβλεπαν αυτό που ήθελαν
να δουν στον απόηχο των προσσεληνώσεων του Απόλλωνα: μια υλική, καρτεσιανή
απαγωγή σύμφωνα με τα κριτήρια της τότε συναινετικής πραγματικότητας. Σήμερα η
παραισθησιακή διάσταση τονίζεται υπέρμετρα από τους ερευνητές που βλέπουν αυτό
που θέλουν να δουν με βάση τη μόδα της εποχής: μια υπναγωγική εμπειρία, μια folie a deux. Η αλήθεια βεβαίως, αν
επιμένετε στον ορισμό, βρίσκεται πάντα κάπου πιο πέρα.
Βιβλιογραφία:
Steve
Sessions: «Claw Men From Outer Space», Φεβρουάριος 1999
Ralph &
Judy Blum. Beyond Earth: Man’s Contact With UFO’s 1974
Jerome
Clark. The UFO Book, 1998
Phillip Klass. UFOs Explained, 1974